Όσο αυξάνεται το ενδιαφέρον μας για τον καφέ, τόσο αυξάνουν και οι ορολογίες που συναντάμε, αναζητώντας ποιοτικούς καφέδες. Δυο ορολογίες για τις οποίες γίνεται πολύς λόγος είναι ο washed και o non – washed coffee.
Όταν μιλάμε για «πλυμένο» ή «μη πλυμένο» καφέ, αναφερόμαστε στην μέθοδο με την οποία επεξεργαζόμαστε στον καρπό του καφέ. Ο καφές είναι στην πραγματικότητα ένα φρούτο, που μοιάζει εμφανισιακά με κεράσι. Ο κίτρινος ή κόκκινος καρπός του καφέ περιέχει δύο κόκκους, καλυμμένους από τη σάρκα του φρούτου και από την εξωτερική φλούδα. Μετά την συγκομιδή των καρπών του καφέ, το επόμενο στάδιο είναι ο διαχωρισμός των πολύτιμων κόκκων από τα υπόλοιπα μέρη του φρούτου, αλλά και η μείωση της υγρασίας στο εσωτερικό του κόκκου, προκειμένου οι κόκκοι να είναι έτοιμοι για καβούρδισμα.
Οι μέθοδοι επεξεργασίας του καφέ διαφοροποιούνται κατά κύριο λόγο σε αυτό ακριβώς το σημείο, στον τρόπο με τον οποίο απομακρύνεται η σάρκα και φλούδα του φρούτου από τον κόκκο. Κάθε μέθοδος παρουσιάζει μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα, ενώ παράγει αποτελέσματα που διαφέρουν κατά πολύ στην γεύση και το άρωμα του τελικού προϊόντος, του καβουρδισμένου καφέ.
Υγρή Μέθοδος (Washed Coffee)
Σε αυτή τη μέθοδο, οι καρποί του καφέ αρχικά πολτοποιούνται, οπότε αφαιρείται η εξωτερική, σκληρή φλούδα. Στη συνέχεια οι κόκκοι, καλυμμένοι ακόμα με την κολλώδη σάρκα του φρούτου, τοποθετούνται σε δεξαμενές με νερό, όπου ωριμάζουν για μία, δύο ή και περισσότερες ημέρες. Μετά την πάροδο των ημερών, ο κόκκος ξεπλένεται προσεκτικά με νερό, ώστε να διατηρήσει τα πολύτιμα αρώματά του.
Μερικοί από τους ακριβότερους και ποιοτικότερους καφέδες σε ολόκληρο τον κόσμο παράγονται με την υγρή μέθοδο, που γενικά θεωρείται ότι δίνει καλύτερα αποτελέσματα συγκριτικά με τις υπόλοιπες μεθόδους επεξεργασίας. Τα μειονεκτήματά της υγρής μεθόδου εντοπίζονται στο γεγονός ότι είναι ιδιαίτερα ακριβή, καθώς απαιτεί πολλά εξειδικευμένα εργατικά χέρια, αλλά και επιβαρυντική προς το περιβάλλον, λόγω της υψηλής κατανάλωσης νερού. Η υγρή μέθοδος απαιτεί βαθιά γνώση του καφέ και λεπτούς χειρισμούς, καθώς παραπάνω παραμονή του καφέ στις δεξαμενές νερού μπορεί να καταστρέψει τη γεύση και το άρωμά του, αντί να το βελτιώσει.
Η υγρή μέθοδος, να και κατά πολύ νεότερη στην ιστορία του καφέ από την «φυσική» μέθοδο, έχει κερδίσει πολλούς φανατικούς του καφέ, καθώς αναδεικνύει τα αρώματα και τις γεύσεις του καφέ, και χαρίζει στον καφέ καθαρότητα και εξαιρετική οξύτητα.
Φυσική Μέθοδος (Non – Washed Coffee)
Η στεγνή ή φυσική μέθοδος είναι η αρχαιότερη και πιο διαδεδομένη μέθοδος επεξεργασίας του καφέ. Μετά την συγκομιδή, οι καρποί του καφέ πλένονται με νερό και αφήνονται να στεγνώσουν στον ήλιο, για διάστημα που αγγίζει τις δύο εβδομάδες. Μετά το πέρας της διαδικασίας, ο πράσινος κόκκος του καφέ συλλέγεται από τον αφυδατωμένο καρπό, κάτι που αποτελεί και το δυσκολότερο και πιο απαιτητικό στάδιο αυτής της διαδικασίας. Συνολικά, παραμένει ευκολότερη και οικονομικότερη από την υγρή μέθοδο και χρησιμοποιείται ευρύτατα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η στεγνή μέθοδος παράγει καφέ με δυνατό σώμα, χωρίς να επηρεάζει την γλυκύτητα και την πολυπλοκότητά του, καθώς κατά το στέγνωμα ο κόκκος απορροφά σάκχαρα, αρώματα και ουσίες από την σάρκα του καρπού. Πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας, όπως η Βραζιλία και Ινδονησία, που χαρακτηρίζονται από ζεστό κλίμα και έντονη ηλιοφάνεια, χρησιμοποιούν την στεγνή μέθοδο με μεγάλη επιτυχία στο γευστικό αποτέλεσμα.
Μέθοδος Pulp Natural (Semi – Washed Coffee)
Πρόκειται για μια υβριδική μέθοδο επεξεργασίας, που συνδυάζει στοιχεία και από τις δύο βασικές μεθόδους. Η εξωτερική φλούδα τοy καφέ αρχικά αφαιρείται με χρήση νερού, αλλά ο κόκκος με τη σάρκα του φρούτου που έχει παραμείνει στεγνώνουν στον ήλιο, όπως στην στεγνή μέθοδο. Λόγω του χρώματος που παίρνουν οι κόκκοι του καφέ κατά το στέγνωμα, ονομάζεται και μέθοδος «μελιού». Σε ό,τι αφορά τα αρώματα και τις γεύσεις του «ημι – πλυμένου» καφέ, οι λάτρεις του υποστηρίζουν ότι συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία και από τις δύο μεθόδους, παράγοντας καφέ με δυνατό και έντονο σώμα, αλλά ταυτόχρονα αυξημένη οξύτητα και φρουτώδη παλέτα.
Είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αποφανθεί κάποιος στο ποια από τις τρεις μεθόδους δίνει «καλύτερο» καφέ, αφού αυτό εξαρτάται εν πολλοίς από το γευστικό αισθητήριο του καθένα. Μπορείτε όμως να βρείτε ποια μέθοδος από τις τρεις παράγει καφέ με γεύση που ταιριάζει περισσότερο στο δικό σας, προσωπικό γούστο, δοκιμάζοντας καφέδες που έχουν παραχθεί και με τις τρεις μεθόδους !