Στην εποχή μας, στο φλιτζάνι μας καταλήγουν κόκκοι καφέ από όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Ποιες χώρες όμως κρατούν τα σκήπτρα στην παγκόσμια παραγωγή καφέ;
Είτε ανήκουμε σε όσους βρίσκουν ακαταμάχητα τα χαρμάνια για εσπρέσο, που χαρίζουν στον καφέ (εξαιτίας της ανάμειξης) πολύπλοκη γεύση και χαρακτηριστικά είτε συγκαταλεγόμαστε ανάμεσα σε όσους εξερευνούν τους μονοποικιλιακούς καφέδες, έχουμε σίγουρα αναρωτηθεί σχετικά με τον τόπο προέλευσης των αγαπημένων μας κόκκων καφέ.
Ο καφές φύεται σε μια περιοχή συγκεκριμένου γεωγραφικού πλάτους ανάμεσα στους Τροπικούς του Καρκίνου και του Αιγόκερω. Η «Ζώνη του Καφέ», όπως αποκαλείται, είναι ιδιαίτερα πλατιά, εκτεινόμενη από την Νότια και Κεντρική Αμερική ως την Νοτιοανατολική Ασία, διατρέχοντας την Αφρική. Όποιον καφέ και αν προτιμάμε, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι έχει συλλεχθεί ανάμεσα στους δύο τροπικούς – όμως ποιες χώρες είναι υπεύθυνες για την μεγαλύτερη παραγωγή καφέ στον κόσμο; Στις πρώτες πέντε καφεοπαραγωγούς χώρες συναντάμε αναμενόμενα ονόματα, ταυτισμένα άλλωστε με τον καφέ, αλλά και χώρες έκπληξη, λιγότερο γνωστές σε όσους δεν είναι μυημένοι στον μαγικό κόσμο του καφέ.
Ποιες είναι οι πέντε πρώτες χώρες σε παραγωγή καφέ στον κόσμο;
Βραζιλία: Συνώνυμη του καφέ για πολύ κόσμο, η Βραζιλία είναι υπεύθυνη για το 30% περίπου της παγκόσμιας συνολικής παραγωγής καφέ. Το καφεόδεντρο εισήχθη στην χώρα ήδη από τον 18ο αιώνα από Γάλλους αποικιοκράτες, και όλα αυτά τα χρόνια έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η καλλιέργεια του καφέ στη Βραζιλία άνθισε και αναπτύχθηκε παράλληλα με την αυξημένη ζήτηση για καφέ στην Ευρώπη τον 19ο αιώνα, με αποτέλεσμα η Βραζιλία να είναι πρώτη χώρα σε παραγωγή καφέ από το 1840 μέχρι σήμερα. Η παραγωγή καφέ αγγίζει τους 3.000.000 τόνους, ενώ οι φυτείες ξεπερνούν τις 300.000.
Βιετνάμ: Αν και πολύς κόσμος δε γνωρίζει καν το Βιετνάμ σαν παραγωγό καφέ, η χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας είναι δεύτερη σε παραγωγή καφέ παγκοσμίως, με παραγωγή που αγγίζει τους 1,76 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Το Βιετνάμ μπήκε πρόσφατα στην κούρσα του καφέ, όταν κατά το 1980 η Κομμουνιστική Κυβέρνησή του έψαχνε τρόπους τόνωσης της οικονομίας και των εξαγωγών. Κινούμενο έξυπνα, το Βιετνάμ εξειδικεύθηκε στην παραγωγή Robusta, καθώς η καλλιέργεια της είναι λιγότερο απαιτητική και πιο προσοδοφόρα από άποψη ποσοτικής παραγωγής. Με τα χρόνια, το Βιετνάμ αναπτύχθηκε στον μεγαλύτερο παραγωγό Robusta παγκοσμίως.
Κολομβία: Γνωστή για τους αρωματικούς και γλυκούς καφέδες της, η χώρα της Λατινικής Αμερικής έχει να επιδείξει παραγωγή καφέ που ξεπερνά τους 800.000 τόνους σε ετήσια βάση. Παρά τα προβλήματα που έχουν αντιμετωπίσει κατά καιρούς οι φυτείες της, όπως ασθένειες και μύκητες, η Κολομβία παραμένει ο μεγαλύτερος παραγωγός Arabica στον κόσμο, με φανατικό κοινό που την προτιμά για τους ισορροπημένους καφέδες της.
Ινδονησία: Αν και λίγοι καφελάτρες στην Ελλάδα γνωρίζουν τα μυστικά του Ασιατικού καφέ, είναι γεγονός ότι η Ινδονησία παράγει περίπου 635.000 τόνους καφέ το χρόνο, τόσο Arabica, όσο και Robusta. Τα καφεόδεντρα έφτασαν στα νησιά ιδιαίτερα νωρίς, λόγω των Ολλανδών αποικιοκρατών – η Ινδονησία είναι ίσως το πρώτο μέρος, εκτός από την Αφρική και την Αραβία, όπου καλλιεργήθηκε καφές. Περισσότεροι από 1.5 εκατομμύριο μικροί παραγωγοί δραστηριοποιούνται στην χώρα, κάτι που δίνει έδαφος και στην δημιουργία μονοποικιλιακών, specialty καφέδων.
Ονδούρα: Αν και μέχρι πρότινος, πέμπτη στη λίστα με τις καφεοπαραγωγούς χώρες ήταν για χρόνια η Αιθοπία, πρόσφατα εκτοπίστηκε από μια ανερχόμενη δύναμη στην χώρο του καφέ, την Ονδούρα. H παραγωγή αγγίζει τους 450.000 τόνους και υποβοηθάτε από το εξαιρετικό κλίμα και το υψηλό υψόμετρο της χώρας, που βελτιώνει κατά πολύ την ποιότητα των παραγόμενων κόκκων. Οι (κατά κύριο λόγο, ανεξάρτητοι) καφεπαραγωγή της Ονδούρας ειδικεύονται στην παραγωγή specialty καφέδων, που κουβαλούν το εξαιρετικό άρωμα, την γλυκύτητα και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των καφέδων της Κεντρικής Αμερικής.
Όταν κάθε πρωί, γεμίζουμε το φλυτζάνι μας με έναν λαχταριστό εσπρέσο ή όταν το απόγευμα απολαμβάνουμε έναν αχνιστό γαλλικό καφέ, πολλές φορές δε συνειδητοποιούμε τα χιλιόμετρα που έχουν διανύσει οι μαγικοί κόκκοι μέχρι να μας χαρίσουν το αγαπημένο μας ρόφημα. Το ταξίδι στον κόσμο του καφέ περνά από πολλές, μαγευτικές χώρες – είτε απολαμβάνουμε ένα παραδοσιακό, Βραζιλιάνικο χαρμάνι είτε έναν ιδιαίτερο καφέ από την Ονδούρα.