Σε λίγα χρόνια, η καλλιέργεια του καφέ μπορεί να μην είναι προνόμιο των Τροπικών Χωρών.
Όπως γνωρίζουμε, ο καφές ευδοκιμεί μόνο σε συγκεκριμένες κλιματολογικές συνθήκες, οι οποίες εντοπίζονται σε μια «ζώνη» ανάμεσα στους Τροπικούς του Καρκίνου και του Αιγόκερου, η οποία ονομάζεται, πολύ ταιριαστά, «Ζώνη του Καφέ». Αυτός είναι και ο λόγος που ο καφές, αν και είναι ενδημικό φυτό της Αιθιοπίας, μπόρεσε εύκολα να μεταφερθεί τόσο στην Καραϊβική και την Ινδονησία αρχικά, όσο και σε ολόκληρη την Λατινική Αμερική και σε μεγάλο κομμάτι της Νοτιοανατολικής Ασίας αργότερα, κατά την εποχή της αποικιοκρατίας.
Αυτός ο γεωγραφικός περιορισμός άφησε απέξω από την καλλιέργεια του καφέ έναν μεγάλο «παίχτη» της παγκόσμιας οικονομίας, τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, οι οποίες μπορούν να καλλιεργήσουν καφέ μόνο στο υπερπόντιο νησί της Χαβάης – τουλάχιστον, μέχρι σήμερα, καθώς πειραματικές καλλιέργειες καφέ στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ δείχνουν πως ίσως ανατέλλει μια νέα εποχή για την παγκόσμια βιομηχανία του καφέ.
Καλλιεργώντας καφέ στην Καλιφόρνια
Αν και η Καλιφόρνια μπορεί να φέρνει στο μυαλό των περισσότερων εταιρίες υψηλής τεχνολογίας και τη Silicon Valley, η αλήθεια είναι πως είναι μια περιοχή η οποία φημίζεται και για τα αγροτικά προϊόντα κι ένα εξαιρετικό terroir για κρασιά που χαίρουν διεθνούς εκτίμησης. Η Νότια Καλιφόρνια, που δεν απέχει και πολύ από την «Ζώνη του Καφέ», αποτέλεσε το πρώτο έδαφος των ΗΠΑ που πειραματίστηκε με την καλλιέργεια του καφέ.
Το όλο project είναι πολύ πρόσφατο, και αφορά περίπου 65 φάρμες σε μια περιοχή από την Santa Barbara ως το San Diego. Συνολικά, έχουν φυτευτεί τα τελευταία χρόνια περισσότερα από 100.000 καφεόδεντρα, που ανήκουν σε 14 διαφορετικές ποικιλίες, καθώς γεωπόνοι και καλλιεργητές ψάχνουν να δουν όχι μόνο ποια φυτά μπορούν αν ευδοκιμήσουν στην Καλιφόρνια, αλλά και ποια μπορούν να δώσουν το καλύτερο αποτέλεσμα. Οι κλιματολογικές διαφορές γεφυρώνονται με διάφορες τεχνικές, όπως το multilayer farming, την προσεκτική χρήση του νερού και την στενή παρακολούθηση των αλλαγών του καιρού.
Όπως είναι φυσικό, η παραγωγή προς το παρόν είναι μικρή, όπως οι αγρότες είναι αισιόδοξοι πως τα επόμενα 2-3 χρόνια, ο καφές της Καλιφόρνιας θα μπορέσει να κάνει το breakthrough σε ένα μεγαλύτερο κοινό, καθώς τώρα διατίθεται κυρίως στην αγορά του specialty καφέ.
Πώς είναι ο καλιφορνέζικος καφές;
Ο καλιφορνέζικος καφές έχει ισχυρούς «συμμάχους» στην προσπάθεια του να γίνει γνωστός στους καφελάτρεις. Πρόσφατα, ο James Freeman, ιδρυτής της Blue Botte (της εταιρίας που είναι κατά μεγάλο ποσοστό υπεύθυνη για την δημιουργία του Τρίτου Κύματος του καφέ και που ακόμα διαμορφώνει τις σχετικές τάσεις) εκθείασε και προμηθεύτηκε δύο ξεχωριστούς specialty καφέδες από την περιοχή, έναν Gesha κι έναν που ανήκει σε μια σπάνια ποικιλία Arabica από την Αραβική Υεμένη. Αντίστοιχα, φημισμένοι baristi από την Ιαπωνία (μια χώρα με πλούσια κουλτούρα στον specialty καφέ, που είναι εξάλλου και ο μεγαλύτερος εισαγωγέας Jamaica Blue Mountain στον κόσμο) έδειξαν να εμπιστεύονται τον California Gesha, ο οποίος μάλιστα ξεχώρισε σε τυφλές δοκιμές από άλλα «ξαδερφάκια» του.
Τι σημαίνει η καλλιέργεια του καφέ σε αμερικάνικο έδαφος;
Η εισαγωγή της καλλιέργειας του καφέ σε αμερικάνικο έδαφος, και ειδικότερα η εδραίωση της πέρα από την παραγωγή specialty καφέδων, μπορεί να φέρει σημαντικές αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά του καφέ. Οι ΗΠΑ είναι ένας από τους σημαντικότερους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων παγκοσμίως, και η δυνατότητα καλλιέργειας του πιο περιζήτητου προϊόντος στον κόσμο (μετά το πετρέλαιο) μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω στην βιομηχανία του καφέ, καθώς θα μειώσει πολύ το κόστος μεταφοράς και θα κλέψει μερίδιο από άλλες χώρες, για τις οποίες ο καφές είναι βασικός πυλώνας της οικονομίας τους.
Πέρα από αυτό, όμως, η επιβίωση των καφεόδεντρων σε κλίματα διαφορετικά από αυτά της «ζώνης του καφέ» θα γεμίσει το οπλοστάσιο των επιστημόνων με ιδιαίτερα χρήσιμα «όπλα» για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στον καφέ. Η εφαρμογή των τεχνικών που χρησιμοποιούνται σήμερα πειραματικά στην Καλιφόρνια, ίσως σε μερικά χρόνια να σημαίνει καλύτερο, πιο περιβαλλοντικά βιώσιμο και πιο φθηνό για τον τελικό καταναλωτή καφέ.
Ποτέ δεν ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει το μέλλον για το αγαπημένο μας ρόφημα – σε μερικά χρόνια, ίσως πίνουμε πραγματικό «Café Americano».