Νεπάλ: Καφές από τη "Στέγη του Κόσμου"
Αν και πρόσφατη, η καλλιέργεια του καφέ στο μακρινό Νεπάλ είναι γεμάτη εκπλήξεις και προκλήσεις.
To Νεπάλ είναι μια περίκλειστη χώρα στη Νότια Ασία, που συνορεύει με το Θιβέτ, την Ινδία, το Μπαγκλαντές και το Μπουτάν. Πρόκειται για μια πολυεθνική, πολυπολιτισμική και πολύγλωσση χώρα, που είναι περισσότερο γνωστή στον υπόλοιπο χώρο χάρη στη οροσειρά των Ιμαλαϊών (και το όρος Έβερεστ) που βρίσκονται στο έδαφος της.
Το Νεπάλ είναι μια αναπτυσσόμενη χώρα, με μεγάλους ρυθμούς ανάπτυξης και πληθυσμό περίπου 30 εκατομμυρίων ανθρώπων. Η χώρα συγκεντρώνει υπολογίσιμο αριθμό τουριστών χάρη στην οροσειρά των Ιμαλαίων, αλλά ένα μεγάλο κομμάτι της οικονομίας της είναι αγροτική, καθώς στη χώρα υπάρχουν εύφορες κοιλάδες και οροπέδια. Τα τελευταία τριάντα χρόνια, ο καφές άρχισε να παίζει το δικό του ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας – ας τον γνωρίσουμε καλύτερα.
Σύντομη Ιστορία του Καφέ στο Νεπάλ
Αντίθετα με άλλες χώρες, που έχουν βαθιές ρίζες στην καλλιέργεια και το εμπόριο του καφέ, ο καφές είναι είναι για το Νεπάλ μια πρόσφατη «περιπέτεια». Τα πρώτα καφεόδεντρα εισήχθησαν στην χώρα από την γειτονική Μυανμάρ χάρη σε έναν ερημίτη μοναχό, τον Hira Giri, μόλις το 1938, όπως η καλλιέργεια του καφέ δεν διαδόθηκε παρά τη δεκαετία του 1970, ενώ χρειάστηκε να φτάσουμε στα 90ies για να γίνουν προσπάθειες συστηματοποίησης και ευρύτερης διάδοσής της.
Σήμερα, η χώρα έχει περισσότερες από 40 καφεοπαραγωγούς περιοχές, οι περισσότερες από τις οποίες βρίσκονται στα κεντρικά της χώρας, και περισσότερα από 30.000 νοικοκυριά βιοπορίζονται χάρη στον καφέ. Η παραγωγή συνεχώς αυξάνεται σε αριθμούς και βελτιώνεται σε ποιότητα, ενώ σχεδόν το σύνολο της εξάγεται. Τα τελευταία χρόνια, ο ποιοτικός νεπαλέζικος καφές έχει γίνει περιζήτητος στις διεθνείς αγορές τόσο της Ευρώπης όσο και της υπόλοιπης Ασίας, όπου εκτιμάται για την ποιότητα, τη γεύση και το άρωμά του, ενώ όλα δείχνουν πως η καλλιέργεια θα διαδοθεί και επεκταθεί πολύ τα επόμενα χρόνια, καθώς ήδη οι εξαγωγές πράσινου, ακαβούρδιστου καφέ αποτελούν σημαντικό κομμάτι της εθνικής οικονομίας.
O καφές του Νεπάλ έχει ισορροπημένη, «φυσική» γεύση που ταιριάζει εξαιρετικά στους περισσότερους ουρανίσκους και δίνει πολύ καλά αποτελέσματα στις περισσότερες εκχυλίσεις (espresso, φίλτρου, cold brew κλπ). Θα έκανε ιδανικά blends με άλλους, πιο bold ασιατικούς καφέδες ή ενδεχομένως θα τιθάσευε ζωηρούς αφρικανικούς arabica, όμως λόγω της περιορισμένης παραγωγής του και του ξεχωριστού του χαρακτήρα σπάνια τον βρίσκουμε σαν blend, αφού διατίθεται κυρίως σαν μονοποικιλιακή επιλογή. Οι νότες σοκολάτας είναι ένα συνηθισμένο γευστικό προφίλ για τον Νεπαλέζικο καφέ.
Οι προκλήσεις του Νεπαλέζικου Καφέ
Στη χώρα καλλιεργείται αποκλειστικά Arabica καφές, o οποίος ταιριάζει εξαιρετικά στο κλίμα της. Προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση πως το μέσο υψόμετρο καλλιέργειας (1600 μέτρα) είναι σημαντικό υψηλότερο από το αντίστοιχο μέσο υψόμετρο στις περισσότερες χώρες της «ζώνης του καφέ», κάτι που επιδρά όπως είναι φυσικό και στην ποιότητα του καφέ. Ο νεπαλέζικος καφές πωλείται σχεδόν αποκλειστικά σαν specialty καφές, με τον όρο «Himalayan coffee» να ακούγεται όλο και περισσότερο από τα στόματα δημοσιογράφων, γευσιγνωστών και θιασωτών του «Τρίτου Κύματος» του espresso.
Φυσικά, δεν είναι όλα ρόδινα και η καλλιέργεια του καφέ στην ασιατική χώρα παρουσιάζει σοβαρές δυσκολίες. Καθώς η καλλιέργεια του καφέ είναι πολύ πρόσφατη, η χώρα στερείται τεχνογνωσίας, τόσο σε ό,τι αφορά την καλλιέργεια, αλλά και την επεξεργασία, τη διανομή και το marketing. Ακόμα, η συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών είναι μικροπαραγωγοί και οικογενειακές επιχειρήσεις, κάτι αναμενόμενο για μια αγροτική οικονομία όπως του Νεπάλ, αλλά που μπορεί να λειτουργήσει ως τροχοπέδη στην περεταίρω ανάπτυξη της καφεβιομηχανίας, ενώ είναι και ένας παράγοντας που δημιουργεί σημαντικές ποιοτικές διαφορές ανάμεσα σε παραγωγούς και σοδειές.
Ένας ακόμα παράγοντας που προβληματίζει τους παραγωγούς της χώρας είναι ότι ενώ ο καφές είναι στη συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγών βιολογικός, καθώς δε χρησιμοποιούνται εντομοκτόνα, λιπάσματα κλπ, η έλλειψη θεσμικού πλασίου, η γραφειοκρατία, η έλλειψη διασύνδεσης με τη διεθνή αγορά και η έλλειψη τεχνογνωσίας του στερεί την πολυπόθητη πιστοποίηση, κρατώντας τις τιμές του χαμηλότερα από ό,τι θα έπρεπε.
Μια πρόταση αυθεντικού Νεπαλέζικου καφέ από τη συλλογή του Coffees.gr
Tommy Top Arabica Nepal Himalayas: Μονοποικιλιακός, 100% Arabica καφές από το Νεπάλ. Ένας πραγματικά limited καφές, που καλλιεργείται σε υψόμετρο 2400 μέτρων, στην οροσειρά των Ιμαλαϊων και ποτίζεται από νερό που έρχεται από τους μεγάλους παγετώνες και απέχει περίπου 80 χλμ από την πρωτεύουσα του Νεπάλ, Κατμαντού. Στο στόμα, ο καφές έχει απαλό αλλά μεστό σώμα και χαρακτηρίζεται από νότες φρούτων και ξηρών καρπών αλλά και μια ιδέα μπαχαρικών.
Το Έβερεστ είναι ο στόχος ζωής για τους πιο πολλούς ορειβάτες – για μας που αγαπάμε τον καλό espresso, στόχος είναι το τέλειο φλιτζάνι, κι ας φτάσουμε μέχρι το Έβερεστ για να το πετύχουμε.
