Λατινική Αμερική: η παντοτινή "κοιτίδα" του καφέ!

Όταν γίνεται λόγος για καφέ, το μυαλό μας κατευθύνεται σχεδόν αμέσως στην Νότια Αμερική – και δικαίως, αφού η ήπειρος αυτή είναι υπεύθυνη για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της παγκόσμιας παραγωγής καφέ.

Αναζητούμε την ιστορία του Λατινοαμερικάνικου καφέ, ιχνηλατούμε τη γεύση του και γνωρίζουμε τον κόσμο του καφέ ακόμα καλύτερα – ο οποίος, χωρίς τον καφέ της Νότιας Αμερικής θα ήταν πολύ, πολύ φτωχότερος.

Ο καφές φτάνει στη Λατινική Αμερική: οι τελευταίες μέρες της αποικιοκρατίας

Ο καφές εισήχθη στην Νότια Αμερική σε μια προσπάθεια των αποικιοκρατών να εκμεταλλευτούν τα εύφορα, τροπικά εδάφη των υπερπόντιων κτίσεων τους, μετά το επιτυχημένο πείραμα της Ασίας. Το πρώτο αμερικάνικο έδαφος στο οποίο δοκιμάστηκε η καλλιέργεια των καφεόδεντρων ήταν τα νησιά της Καραϊβικής, ωστόσο μετά από λίγο η καλλιέργεια πέρασε στην ηπειρωτική χώρα, αρχής γενόμενης από την Βραζιλία, από όπου και διαδόθηκε σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής.

Οι πρώτες νοτιοαμερικάνικες φυτείες καφέ ήταν μεγάλης κλίμακας, βασιζόντουσαν στη δουλεία και για την δημιουργία τους αποψιλώθηκαν μεγάλες εκτάσεις τροπικών δασών. Το αγνό, παρθένο χώμα των τροπικών δασών αποδείχθηκε ιδιαίτερα εύφορο και οι κλιματολογικές συνθήκες ιδιαίτερα κατάλληλες για την καλλιέργεια του καφέ. Σιγά σιγά, με την διάδοση των καφεόδεντρων, το τέλος της αποικιοκρατίας και την εξάλειψη της δουλείας, πλάι στις τεράστιες φυτείες δημιουργήθηκαν μικροιδιοκτησίες, ενώ ακριβώς λόγω της εισαγωγής των καφεόδεντρων, στην περιοχή ευδοκίμησαν πολλές διαφορετικές ποικιλίες καφέ αλλά και υβρίδια, που μέχρι και σήμερα δίνουν ένα ιδιαίτερα πλουραλιστικό αποτέλεσμα στον Νοτιοαμερικάνικο καφέ.

Χωρίς αμφιβολία, τα σκήπτρα στην Λατινοαμερικάνικη αλλά και την παγκόσμια παραγωγή καφέ κρατά η Βραζιλία, που είναι άλλωστε η μεγαλύτερη καφεοπαραγωγός χώρα του κόσμου, ενώ και η Κολομβία βρίσκεται εξίσου ψηλά στην παγκόσμια κατάταξη. Από εκεί και πέρα, ο καφές ευδοκιμεί σε πολλές μικρές και μεγάλες χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, όπως στην Ονδούρα, το Μεξικό, τη Γουατεμάλα, το Περού, τη Νικαράγουα, την Κόστα Ρίκα, το Ελ Σαλβαδόρ, το Εκουαδόρ, ο Παναμάς, η Βολιβία, αλλά και σε νησιά της Καραϊβικής όπως η Τζαμάικα, η Αϊτή, η Κούβα και το Τρινιντάντ.

Η Λατινική Αμερική θα μείνει κυρίαρχη για χρόνια στη συνείδηση των καφελατρών ως η κοιτίδα του καφέ, άσχετα αν το καφεόδεντρο προέρχεται από την Αφρική, διαδόθηκε από τους Άραβες και πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Ασία. Το marketing εξάλλου των περισσότερων εταιρειών καφέ βασίστηκε για χρόνια σε αναπαραστάσεις της Λατινικής Αμερικής (παπαγάλοι, σομπρέρο, τροπικά δέντρα, χορεύτριες, λιμάνια) που σήμερα μπορούν να θεωρηθούν στερεοτυπικές.

Τι γεύση έχει ο καφές της Λατινικής Αμερικής;

Τα καφεόδεντρα της Λατινικής Αμερικής εκτείνονται σε μια μεγάλη περιοχή, πάντα στα όρια της «ζώνης του καφέ», οπότε είναι αναμενόμενο να παρουσιάζουν ιδιαίτερα έντονες διακυμάνσεις ως προς τα γευστικά τους χαρακτηριστικά. Οι γευσιγνώστες του καφέ εντοπίζουν  περαιτέρω διαφορές ανάμεσα στους καφέδες της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής, ενώ ο Βραζιλιάνικος καφές, λόγω της μεγάλης παραγωγής και τον πολλών ποικιλιών, θα μπορούσε να θεωρηθεί μια ξεχωριστή κατηγορία από μόνος του. Ακόμα, στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική παράγονται μερικοί από τους εκλεκτότερους καφέδες του κόσμου, όπως ο Jamaica Blue Mountain.

Σε γενικές γραμμές, οι αμερικάνικοι καφέδες χαρακτηρίζονται από ισορροπία. Η οξύτητα είναι παρούσα, αλλά χωρίς εξάρσεις, ενώ το σώμα είναι επίσης ικανοποιητικό. Το αρωματικό μπουκέτο παρουσιάζει ένα μεγάλο εύρος γεύσεων, που θυμίζουν ώριμα φρούτα, σοκολάτα, κακάο ή μέλι. Σε γενικές γραμμές, εμφανίζουν εντονότερη γλυκύτητα από τους καφέδες της Ασίας ή της Αφρικής, αν και αυτό διαφοροποιείται ιδιαίτερα ανάμεσα στους κόκκους που προέρχονται από την Κεντρική και την Νότια Αμερική. Η επίγευση τους, τέλος, είναι έντονη, και η γεύση τους «καθαρή».

Η Νότια Αμερική παράγει τόσο Arabica, όσο και Robusta, ωστόσο το γευστικό προφίλ που περιγράφεται αφορά, φυσικά, τον Arabica. Στον λατινοαμερικάνικο Robusta υπάρχουν πολλές διακυμάνσεις, καθώς πλάι στον εμπορικό Robusta που προορίζεται για στιγμαίο καφέ υπάρχουν πραγματικά προσεγμένες και ποιοτικές επιλογές που αξίζουν την προσοχή μας.

Πώς μπορούμε να απολαύσουμε έναν νοτιαμερικάνικο καφέ;

Ο Νοτιοαμερικάνικος καφές βρίσκεται παντού – εξάλλου η Βραζιλία είναι υπεύθυνη για το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής καφέ. Εξαιτίας της ισορροπημένης γεύσης του, ο λατινοαμερικάνικος καφές είναι η κατεξοχήν επιλογή για «βάση» σε πολλά χαρμάνια καφέ, καθώς δίνει σταθερά αποτελέσματα που αγγίζουν το γούστο των περισσότερων λάτρεων του καφέ.

Εξαιτίας ακριβώς αυτή της ισορροπημένης γεύσης, οι καφέδες της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής δίνουν πολύ καλά αποτελέσματα σε οποιαδήποτε εκχύλιση κι αν επιχειρήσουμε. Έτσι, μπορούμε να απολαύσουμε εξίσου ένα καλό λατινοαμερικάνικο χαρμάνι είτε σε espresso είτε σε εκχύλιση φίλτρου, ενώ οι συγκεκριμένοι καφέδες συνήθως «αντέχουν» την ανάμειξη με γάλα η ζάχαρη, όσο κι αν δεν είναι πάντοτε απαραίτητο.

Τρεις αξιόλογοι καφέδες από την Λατινική Αμερική 

Lavazza Tierra: Ένα από τα πλέον αγαπημένα χαρμάνια της Lavazza, της εταιρείας – κολοσσού του Ιταλικού espresso, βασίζει τη γεύση του σε κόκκους από την Βραζιλία, την Κολομβία και το Περού – μια πραγματική Λατινοαμερικάνικη γιορτή γεύσης. Οι νότες σοκολάτας είναι κυρίαρχες, το σώμα έντονο και το άρωμα μεθυστικό, ενώ ο espresso που δίνει το συγκεκριμένο χαρμάνι είναι εξαιρετικός.

Puro Organic: Βιολογικός καφές δίκαιου εμπορίου από την Ονδούρα και το Περού, με λεπτό άρωμα, ελαφρά φρουτώδη αίσθηση, φυσική γλυκύτητα κι επίγευση σοκολάτας.  Ιδανικός για espresso, μπορεί να δώσει όμορφα αποτέλεσμα και σε εκχύλιση φίλτρου, ενώ είναι ιδανικό χαρμάνι για μια εισαγωγή στις γεύσεις του καφέ της Νότιας Αμερικής.

Illy Monarabica Guatemala: Από την μονοποικιλιακή σειρά της Illy, o Monoarabica Guateamala ξεχωρίζει για τα αρώματα καραμέλας και μελιού και την φρουτώδη αίσθηση που αφήνει στο στόμα. Ιδανικός για έναν απολαυστικό espresso πέρα από τα συνηθισμένα, ο Monoarabica Guatemala είναι ιδανικός για όποιον θέλει να αρχίσει την γευστική του περιπλάνηση στον χώρο των μονοποικιλιακών καφέδων, με τα έντονα και ξεκάθαρα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά.

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι κάθε φλιτζάνι espresso που απολαμβάνουμε, έχει μέσα του λίγους κόκκους που ταξίδεψαν για χάρη μας από την Νότια Αμερική – είναι ένα μακρύ, κουραστικό ταξίδι για να μην το εκτιμούμε και να μην το απολαμβάνουμε όσο του αξίζει. Καλή απόλαυση!