Είναι ο στιγμιαίος καφές κακός για την ανθρώπινη υγεία;

Αποκαθιστούμε τη φήμη του μεγάλου "παρία" της οικογένειας του καφέ.

Είναι γεγονός πως η γεύση και το άρωμα του στιγμιαίου καφέ δύσκολα συγκρίνεται με την αρωματική παλέτα και την πλούσια γεύση άλλων εκχυλίσεων, και ιδιαίτερα του espresso. Ωστόσο, και πέραν των γευστικών προτιμήσεων, ο στιγμιαίος καφές έχει αποκτήσει «κακό» όνομα, παρουσιαζόμενος ως καφές χαμηλής ποιότητας και ως εξαιρετικά επιβλαβής για την ανθρώπινη υγεία. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Σε ό,τι αφορά το θέμα της ποιότητας, είναι γεγονός πως ο στιγμιαίος καφές παρασκευάζεται κυρίως από κόκκους Robusta, ο οποίος σε γενικές γραμμές είναι ποιοτικά υποδεέστερος του Arabica (χωρίς αυτό να αποτελεί, φυσικά, κανόνα). Επίσης, δεν αμφισβητείται το γεγονός πως κυκλοφορούν στο εμπόριο πολλά «φτωχά» χαρμάνια στιγμιαίου καφέ, με ανεμικό άρωμα και βαριά γεύση, που δίνουν το κακό όνομα σε όλη την «οικογένεια» του στιγμιαίου καφέ.

Σε ό,τι αφορά όμως την επίδραση του στιγμιαίου καφέ στην ανθρώπινη υγεία, η κατάσταση είναι αρκετά διαφορετική!

Είναι ο στιγμιαίος καφές κακός για την ανθρώπινη υγεία; 

O στιγμιαίος καφές είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά.

Όπως γνωρίζουμε, ο καφές είναι η μεγαλύτερη πηγή αντιοξειδωτικών στο σύχγρονο διαιτολόγιο, δηλαδή ουσιών που είναι απαραίτητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, η περιεκτικότητα του καφέ σε αντιοξειδωτικά όχι μόνο δεν μειώνεται από την επεξεργασία που υφίσταται ο στιγμιαίος καφές, αλλά, αντίθετα, αυξάνεται! Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η κατεργασία του καφέ, που είναι απαραίτητη για την παρασκευή στιγμιαίου καφέ, αυξάνει τη συγκέντρωση των ευεργετικών αντιοξειδωτικών, κάνοντας μια κούπα ή ένα ποτήρι στιγμιαίου καφέ ακόμα πιο ωφέλιμο για τον οργανισμό από ό,τι μια αντίστοιχη κούπα «κανονικού» καφέ.

Η περιεκτικότητα σε καφεΐνη δε διαφέρει σημαντικά…

Παρόλη την εξαιρετικά διαδεδομένη αντίληψη περί «βαρύ» στιγμιαίου καφέ, η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική! Αν και η περιεκτικότητα σε καφεΐνη εξαρτάται και από την ποικιλία του καφέ αλλά και από την εκχύλιση που θα χρησιμοποιήσουμε, σε γενικές γραμμές ο στιγμιαίος καφές έχει λιγότερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη από  τον καφέ φίλτρου, ο οποίος γενικά θεωρείται «ελαφρύς» καφές. Δεδομένου του γεγονότος πως η καφεΐνη είναι η βασική πηγή διαφόρων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ορισμένοι ευαίσθητοι οργανισμοί, όπως αυπνία, στομαχικά προβλήματα, ευερεθιστότητα κλπ, καταλαβαίνουμε πως ο μύθος του «ανθυγιεινού» καφέ αρχίζει να καταρρίπτεται.   

…αλλά αυτό δεν είναι πάντα καλό!

Η καφεΐνη, για έναν υγιή οργανισμό χωρίς νευρολογικές ή στομαχικές ευαισθησίες και με την προϋπόθεση πως δεν γίνεται κατάχρησή της, είναι μια ουσία ευεργετική για τον ανθρώπινο οργανισμό, καθώς αυξάνει τον μεταβολισμό, βελτιώνει την εγκεφαλική λειτουργία, και δρα προστατευτικά προς το συκώτι. Η μειωμένη παρουσία της καφεΐνης στα ροφήματα στιγμιαίου καφέ σημαίνει και μικρή μείωση όλων αυτών των ευεργετικών ιδιοτήτων της.

Ο στιγμιαίος καφές περιέχει περισσότερη ακριλαμίδη

Ωστόσο, ο στιγμιαίος καφές περιέχει όντως ένα επιβαρυντικό για την ανθρώπινη υγεία συστατικό, το οποίο όμως επουδενί λόγο δεν είναι ανησυχητικό. Ο λόγος για την ακριλαμίδη, μια χημική ένωση που δημιουργείται από το καβούρδισμα και παρατηρείται σε όλα τα τρόφιμα τα οποία έχουν υποστεί παρόμοια επεξεργασία. Η σχέση της υπερκατανάλωσης ακριλαμίδης με την εμφάνιση προβλημάτων υγείας ελέγχεται από ειδικούς, ωστόσο η περιεκτικότητα του καφέ σε αυτή την ουσία είναι αμελητέα, παρόλο που στον στιγμιαίο καφέ είναι ως και διπλάσια από τον κανονικό καφέ.

Παρά το «κακό» του όνομα, ο στιγμιαίος καφές  όχι μόνο δεν είναι επιβαρυντικός για την ανθρώπινη υγεία, αλλά ίσα ίσα διατηρεί τις ευεργετικές ιδιότητες του καφέ στο ακέραιο. Και το μόνο σίγουρο είναι πως στην κρύα εκδοχή του, είναι υπέροχος τα ζεστά μεσημέρια του καλοκαιριού!