Από την αυλή των Κινέζων Αυτοκρατόρων στα φλυτζάνια όλου του κόσμου: η μαγική ιστορία του τσαγιού
Κονταροχτυπιέται με τον καφέ για την δεύτερη θέση του πιο δημοφιλούς ποτού σε ολόκληρο τον κόσμο και για χιλιάδες ανθρώπους αποτελεί μια αγαπημένη πρωινή ή και απογευματινή συνήθεια: με την μοναδική του γεύση αλλά και τις ωφέλιμες για την υγεία ιδιότητές του, το τσάι έχει κατακτήσει την ανθρωπότητα!
Οι ρίζες του τσαγιού
Αναζητώντας τις ρίζες του τσαγιού, οδηγούμαστε στην Κίνα, 2000 χρόνια πριν την γέννηση του Χριστού. Σύμφωνα με την Κινέζικη μυθολογία, ο αυτοκράτορας Shennong συνήθιζε κάθε απόγευμα να απολαμβάνει μια κούπα με… βραστό νερό, ώσπου ένα απόγευμα, ένα ελαφρύ αεράκι έριξε στην κούπα του μερικά φυλλαράκια από ένα φυτό που φύτρωνε στην αυλή του παλατιού. Ο αυτοκράτορας όχι μόνο ενθουσιάστηκε με τη γεύση του ροφήματος, αλλά ένιωσε και πρωτόγνωρη ευεξία, κι έτσι… εγέννετο τσάι!
Παρά τον όμορφο αυτό μύθο, το σίγουρο είναι πως το τσάι, δηλαδή το φυτό Camellia Sinensis, άρχισε να καλλιεργείται συστηματικά στην Κίνα από την δυναστεία των Shang, περίπου τον 15ο αιώνα πΧ. Αρχικά η χρήση του ήταν κυρίως φαρμακευτική, καθώς οι Κινέζοι εκμεταλλεύονταν τις φυσικές καταπραϋντικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες του τσαγιού, όμως γρήγορα άρχισαν να το απολαμβάνουν και σαν καθημερινό ρόφημα. Σιγά σιγά, η κατανάλωση του τσαγιού άρχισε να διαδίδεται σε διάφορες χώρες της Ασίας, όμως η Ευρώπη θα περίμενε χιλιάδες χρόνια μέχρι να δοκιμάσει το απολαυστικό αυτό ρόφημα.
Το τσάι κατακτά την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο
Αν και υπάρχουν Ευρωπαίου που μιλούν για αυτό τον «Θησαυρό της Ανατολής» ήδη από τον 12ο αιώνα μΧ, όπως ο Marco Polo, το τσάι χτύπησε την πόρτα της Ευρώπης τον 16ο αιώνα, όταν το έφεραν στη Γηραιά Ήπειρο ιεραπόστολοι και έμποροι από την Πορτογαλία. Μία μετά την άλλη, χώρες όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Ρωσία και φυσικά η Αγγλία θα ενθουσιαστούν με το εξωτικό τσάι. Η μανία μάλιστα των Άγγλων για το τσάι θα σπάσει το κινέζικο εμπορικό μονοπώλιο, αφού το τσάι θα καλλιεργηθεί πρώτη φορά για εμπορικούς σκοπούς στην Ινδία. Μέχρι και σήμερα, το 60% της συνολικής παραγωγής του τσαγιού προέρχεται από την Κίνα και την Ινδία.
Στην Ευρώπη το τσάι θα αρχίσει να αποκτά ξεχωριστό χαρακτήρα, καθώς οι Ευρωπαίοι θα αρχίσουν να το αναμειγνύουν με διάφορα βότανα, μπαχαρικά και αρωματικά. Τα φύλλα του τσαγιού έχουν την ιδιότητα να απορροφούν φυσικά τα αρώματα των άλλων φυτών, κάτι που κάνει τα φύλλα του τσαγιού την ιδανική βάση για απολαυστικά, αρωματικά ροφήματα. Αργότερα, το τσάι θα περάσει με ευκολία στον Νέο Κόσμο, όπου και θα γίνει κομμάτι της Αμερικάνικης Ιστορίας, καθώς η υπερφορολόγηση του θα είναι μία από τις σπίθες που ξεκίνησαν την επανάσταση για την ανεξαρτησία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Σήμερα, το τσάι απολαμβάνεται από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, τόσο για την γεύση του, όσο και για τα οφέλη του στην ανθρώπινη υγεία.
Τα ευεργετικά χαρακτηριστικά του τσαγιού
Το τσάι είναι γνωστό ότι βελτιώνει διάφορες γνωστικές λειτουργίες, όπως τη συγκέντρωση και την μνήμη, ενώ τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε εξέλιξη ιατρικές μελέτες που εξετάζουν τη συμβολή του τσαγιού στην μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρδιοπαθειών, αλλά και διάφορων μορφών καρκίνου. Κυρίως όμως, το τσάι έχει γίνει γνωστό τα τελευταία χρόνια για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες, καθώς περιέχει ως και δέκα φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, ενώ ερευνάται η σχέση του με την αύξηση του μεταβολισμού και το ρόλο του ως βοήθημα σε απόπειρες απώλειας βάρους.
Πόσα είδη τσαγιού υπάρχουν;
Λευκό Τσάι: Λευκό τσάι ονομάζεται το τσάι από φύλλα τσαγιού που δεν έχουν οξειδωθεί, και έτσι παράγουν ένα ρόφημα με πιο ανοιχτό χρώμα και ελαφρύτερο σε γεύση. Για την παραγωγή λευκού τσαγιού τα φύλλα του φυτού δεν υπόκεινται σε επεξεργασία μετά την συγκομιδή, ενώ συχνά μαζεύονται άγουρα ακόμα. Η συγκομιδή του λευκού τσαγιού απαιτεί εμπειρία, προκειμένου να παραχθεί τσάι υψηλής ποιότητας.
Μαύρο Τσάι: Αν τα φύλλα του τσαγιού οξειδωθούν μετά την συγκομιδή τους, παράγεται το μαύρο τσάι, με την χαρακτηριστική του έντονη γεύση. Είναι ιδιαίτερο ανθεκτικό, καθώς διατηρεί το άρωμά του για χρόνια, ενώ τις περισσότερες φορές διαφορετικές ποικιλίες μαύρου τσαγιού αναμειγνύονται, προκειμένου να προκύψουν ροφήματα με πολύπλοκο χαρακτήρα και ιδιαίτερο άρωμα.
Πράσινο Τσάι: Λιγότερο επεξεργασμένο από το μαύρο, αλλά περισσότερο από το λευκό, το πράσινο τσάι αποτελεί αγαπημένη γεύση για αρκετούς λάτρεις του τσαγιού. Ελαφρύ αλλά ταυτόχρονα γεμάτο αρώματα, το πράσινο τσάι έχει μια ιδιαίτερη, γήινη γεύση που έχει αποκτήσει φανατικούς οπαδούς.
Άλλα ροφήματα: Στα αγγλικά, η λέξη «τσάι» αναφέρεται κυρίως στο ρόφημα από τα φύλλα του τσαγιού, όμως στην καθομιλουμένη αναφέρεται και σε άλλα αφεψήματα που εκχυλίζονται με τον ίδιο τρόπο. Μια ιδιαίτερα δημοφιλής κατηγορία είναι το τσάι από φύλλα ιβίσκου, που συνδυάζει ευχάριστη γεύση, εξωτικό άρωμα και ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες, χωρίς την φυσική καφεΐνη που περιέχεται στο τσάι.
Συνώνυμο ενός υγιεινού τρόπου ζωής, συνυφασμένο με ήρεμα απογεύματα ή πρωινά, διαθέσιμο σε κλασσικές γεύσεις αλλά και σε εκκεντρικούς αρωματικούς συνδυασμούς, όπως το τσάι με γεύση λεμόνι – μακαρόν ή μπλούμπερι – μάφιν, το τσάι αποτελεί μια αγαπημένη συνήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους – ένας μαγικός κόσμος γεμάτος άρωμα και γεύση που περιμένει να τον ανακαλύψετε!
