Σε μια εποχή που ο εσπρέσο είναι δημοφιλής όσο ποτέ και οι εναλλακτικές μορφές εκχύλισης καφέ κερδίζουν συνεχώς έδαφος, κάποιες παραδοσιακές και απλές συσκευές, όπως η ταπεινή «γαλλική πρέσα», μένουν παραγκωνισμένες, όμως η ιστορία τους είναι συχνά ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα.
Τι είναι η French Press και πως λειτουργεί;
Η «French Press», η «Γαλλική Πρέσσα» ή πιο απλά, «καφετιέρα χειρός», όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμε στα ελληνικά, είναι ίσως η πιο απλή συσκευή καφέ. Σίγουρα, στο μυαλό των περισσότερων από μας είναι συνδεδεμένη με διακοπές, εξοχικά σπίτια, ή ακόμα και με camping, καθώς είναι εξαιρετικά απλή στη χρήση, δεν απαιτεί ηλεκτρικό ρεύμα ή μπαταρίες αλλά ούτε και αναλώσιμα, όπως φίλτρα, καθώς για τη λειτουργεία της χρειάζεται μόνο αλεσμένος καφές και ζεστό νερό.
Ο σχεδιασμός της French Press είναι εξαιρετικά απλός, αλλά ταυτόχρονα έξυπνος. Η καφετιέρα χειρός αποτελείται από ένα κυλινδρικό δοχείο, στο οποίο τοποθετείται ο αλεσμένος καφές και το ζεστό νερό, σε θερμοκρασία περίπου ενενήντα βαθμών κελσίου, και ένα έμβολο, το οποίο στην κάτω του πλευρά είναι εφοδιασμένο με ένα πολύ λεπτό μεταλλικό φίλτρο. Μετά την πάροδο τριών – τεσσάρων λεπτών, ο χρήστης κατεβάζει το έμβολο, με αποτέλεσμα ο χρησιμοποιημένος αλεσμένος καφές να συγκεντρώνεται στον πάτου του κυλίνδρου, αφήνοντας τον καφέ φιλτραρισμένο και έτοιμο προς κατανάλωση!
Τι χαρακτηριστικά έχει ο καφές που εκχυλίζεται με μια French Press;
Η γεύση του καφέ που εκχυλίζεται μέσω μιας French Press, σε γενικές γραμμές δεν έχει ιδιαίτερα διαφορετικό γευστικό προφίλ από τον καφέ που εκχυλίζεται από μια συμβατική καφετιέρα φίλτρου. Ωστόσο η σημαντική διαφορά έγκειται στο γεγονός πως λόγω της απουσίας χάρτινου φίλτρου, ο καφές είναι σημαντικά πλουσιότερος σε φυσικά έλαια, γεγονός που γίνεται ακόμα εντονότερο λόγω της παρατεταμένης επαφής του αλεσμένου καφέ με το ζεστό νερό. Επίσης, περισσότερος χρόνος παραμονής του καφέ στην καφετιέρα χειρός συνεπάγεται δυνατότερο και με εντονότερη γεύση καφέ, κάτι που θεωρείται προσόν από τους φανατικούς φίλους της French Press. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν την καφετιέρα χειρός ως λύση ανάγκης, αναφέροντας πως η γεύση τoυ καφέ είναι επίπεδη και πως δεν βοηθά στο να ξεδιπλωθούν τα ιδιαίτερα και σύνθετα αρώματα του καφέ – έχει εξάλλου χαρακτηριστεί ως «η πιο υποτιμημένη μέθοδος εκχύλισης καφέ» στο World Atlas of Coffee!
Ποια είναι η ιστορία της French Press;
Αν και είναι γνωστή σε πολλά μέρη του κόσμου ως «Γαλλική Πρέσα», η συγκεκριμένη συσκευή καφέ δεν κατάγεται από την Γαλλία, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά είναι επινόηση Ιταλού. Η πρώτη καφετιέρα χειρός σχεδιάστηκε το 1929 από τον Ιταλό Attilio Calimani ο οποίος εμπνεύστηκε όντως από μια δημοφιλή στη μεσοπολεμική Γαλλία μέθοδο εκχύλισης καφέ – κάτι που εξηγεί και το όνομα της καφετιέρας. Στη σημερινή της μορφή, η French Press κυκλοφόρησε το 1958, σχεδιασμένη από τον επίσης Ιταλό Faliero Bondanini, κατασκευασμένη σε ένα μικρό γαλλικό εργοστάσιο μουσικών οργάνων. Λίγα χρόνια αργότερα, η απεικόνισή της στην κατασκοπευτική ταινία του 1965 «The Ipcress file» με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Κέιν θα την συστήσει σε ακόμα μεγαλύτερο κοινό, ενώ κατά τα επόμενα χρόνια, η χρησιμοποίηση πλαστικών μερών θα καταστήσει την κατασκευή της σημαντικά φθηνότερη και η αγορά θα πλημμυρήσει με διάφορα μοντέλα που ακολουθούν τις βασικές κατασκευαστικές αρχές της French Press.
Που βρίσκεται σήμερα η French Press στις προτιμήσεις των καφελατρών;
Σήμερα, η καφετιέρα χειρός αντιμετωπίζεται κυρίως ως μια εύκολη λύση, μια εναλλακτική μορφή εκχύλισης για όσους δεν έχουν πρόσβαση στη μηχανή καφέ τους και δε θέλουν να καταλήξουν στην λύση του στιγμιαίου καφέ. Είναι γεγονός πως η γαλλική πρέσα δεν φημίζεται για ιδιαίτερα γευστικό αποτέλεσμα, ωστόσο τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν στα χέρια ενός έμπειρου home barista, καθώς προσφέρει πλήρη έλεγχο πολλών παραγόντων, όπως του χρόνου εκχύλισης, της θερμοκρασίας του νερού αλλά και του βαθμού αλέσματος του καφέ – αν και συνήθως οι χομπίστες του καφέ προτιμούν τις συσκευές pour – over, όταν πρόκειται για εκχύλιση φίλτρου. Από την άλλη πλευρά, αξίζει να σημειωθεί ότι η έντονη παρουσία ελαίων στον καφέ, ένα χαρακτηριστικό του καφέ που εκχυλίζεται μέσω γαλλικής πρέσας, είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για το στομάχι, ενώ υπάρχουν και μελέτες που ενοχοποιούν τα συγκεκριμένα έλαια ακόμα ως υπεύθυνα για την αύξηση των ποσοστών χοληστερίνης στο αίμα.
Η γαλλική πρέσα δύσκολα θα ξεφύγει από το να είναι μια λύση ανάγκης για έναν ενημερωμένο καφελάτρη – ένας εύκολος τρόπος να απολαμβάνουμε εύκολα και γρήγορα καφέ φίλτρου στο εξοχικό ή στις διακοπές μας. Σίγουρα όμως, αν υπάρχει διάθεση για πειραματισμό και οι απαραίτητες γνώσεις, μπορούμε να εκχυλίσουμε νόστιμο, γευστικό καφέ ακόμα και μια τόσο απλή συσκευή, όπως είναι η French Press. Ο καφές πάντα βρίσκει τον τρόπο του να μας μαγεύει!