Πέντε πίνακες διάσημων ζωγράφων με πρωταγωνιστή τον... καφέ!
Όταν ο καφές συναντά τη ζωγραφική, τα αποτελέσματα είναι εκπληκτικά!
Χωρίς αμφιβολία, ο καφές με την τέχνη πήγαιναν πάντοτε χέρι – χέρι. Το μποέμικο life-style των καλλιτεχνών του 19ου αιώνα, τους καθιστούσε θαμώνες καφενείων, συχνά νυχτερινών και πολλές φορές ύποπτων, στα οποία όμως γίνονται και οι απαραίτητες καλλιτεχνικές ζυμώσεις.
Είτε μιλάμε για συγγραφείς και ποιητές, είτε για ζωγράφους, κάθε χώρα της Ευρώπης και κάθε εποχή έχει να επιδείξει τους δικούς της «καλλιτέχνες του καφενείου», τις δικές της καλλιτεχνικές συντροφιές και τα δικά της κινήματα, που συχνά μορφοποιήθηκαν ανάμεσα σε (πολλές) κούπες καφέ. Τι τεκμήρια όμως από αυτή την πραγματικότητα έχουν βρει το δρόμο τους σε καλλιτεχνήματα;
Το καφενείο, αλλά και ο καφές γενικότερα, έχει αποτελέσει αγαπημένο θέμα πολλών ζωγράφων, είτε ως σκηνικό, είτε ως συμπλήρωμα πορτραίτων και νεκρών φύσεων, είτε ακόμα και ως πρωταγωνιστής. Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάζουμε σήμερα πέντε γνωστούς και λιγότερο γνωστούς πίνακες ισάριθμων κορυφαίων Ευρωπαίων ζωγράφων, από τους οποίους αναβλύζει έντονο το άρωμα του καφέ
Πέντε πίνακες διάσημων ζωγράφων με πρωταγωνιστή τον... καφέ!
Vincent Van Gogh, Άνδρας που πίνει καφέ (1882)
Ο «άντρας που πίνει καφέ» του Ολλανδού Vincent Van Gogh δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στα γνωστότερα έργα του, παρουσιάζει ωστόσο ενδιαφέρον. Αυτό που δεν γνωρίζουμε, είναι αν ο μελαγχολικός άντρας ετοίμασε τον καφέ μου του με την «Ολλανδική μέθοδο» που ήταν δημοφιλής στα χρόνια του ζωγράφου: ο καφές εκχυλιζόταν σε νερό που είχε τη θερμοκρασία δωματίου για πολλές ώρες, κάτι σαν τον σημερινό Cold Brew.
Henri de Toulouse-Lautrec, Η μητέρα του καλλιτέχνη (1883)
Ένας από τους γνωστότερους πίνακες του πολυβασανισμένου Γάλλου ζωγράφου Toulouse – Lautrec, απεικονίζει απλά την μητέρα του καλλιτέχνη μπροστά σε μια κούπα καφέ. Το πορτρέτο ξεχειλίζει από την ευαισθησία για την οποία έγινε, μεταξύ άλλων, γνωστός ο Lautrec, ενώ σαν λάτρεις του καφέ, δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε την προσμονή και την ανυπομονησία με την οποία κοιτά η μαμά Lautrec τον καφέ της!
Edgar Degas, Πρωινό μετά το μπάνιο (1883)
O Γάλλος Edgar Degas έχει ζωγραφίσει αρκετές παραλλαγές του ίδιου θέματος, που σε αυτόν τον πίνακα παρουσιάζεται με πιο ολοκληρωμένο τρόπο. Μια γυμνή, θελκτική γυναικεία μορφή στεγνώνει τα μαλλιά της, ενώ δίπλα της μια υπηρέτρια έχει ήδη έτοιμο τον καφέ της, ώστε να μην χάσει χρόνο. Μπάνιο και καφές, το καλύτερο πρωινό ξύπνημα, απαράλλακτο από την εποχή του Degas μέχρι της μέρες μας!
Paul Gaugin, Νυχτερινό καφενείο στην Αρλ (1888)
Τα καφενεία και η ιδιαίτερη τους ατμόσφαιρα απασχόλησαν πολλούς καλλιτέχνες της γενιάς του Paul Gaugin, αρκετοί από τους οποίους ήταν άλλωστε θαμώνες σε τέτοια στέκια. Δεν μπορούμε να διακρίνουμε τι ακριβώς πίνει η αινιγματική φιγούρα που κυριαρχεί στον πίνακα του γάλλου ζωγράφου, όμως η ατμόσφαιρα του καφενείου με το ημίφως, το καπνό, το μπιλιάρδο και τις ύποπτες μορφές είναι σίγουρα καθηλωτική.
Paul Cezanne, Γυναίκα με καφετιέρα (1895)
Αντικρύζοντας τον πίνακα του Cezanne, το βλέμμα μας δε μπορεί παρά να σταθεί στο αυστηρό βλέμμα της γυναικείας φιγούρας, που κυριαρχεί στον πίνακα. Παρόλα τα ζωηρά χρώματα που χρησιμοποίησε ο Γάλλος ζωγράφος, το αποτέλεσμα είναι σκληρό, κάτι που τονίζεται και από την ενδυμασία της γυναίκας. Ο καφές ετοιμάζεται σε παλιομοδίτικη καφετιέρα, αντίστοιχη με την Ναπολιτάνα – ας ελπίσουμε να φτιάξει το κέφι της κυρίας!
Η πραγματική τέχνη, αυτή που συγκινεί και κινητοποιεί, υπερβαίνει συχνά την καθημερινότητα, χωρίς να παύει να εμπνέτεαι από αυτή. Πώς θα μπορούσε, λοιπόν, να απουσιάζει από αυτή την έμπνευση ο καφές;
