Ο καφές είναι σίγουρα πολύ περισσότερα από ένα απλό ρόφημα – μεταξύ άλλων, έχει γίνει δώσει την αφορμή για την δημιουργία μουσείων με εξαιρετικό ενδιαφέρον σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η ιστορία του καφέ εμπεριέχει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες. Είτε μιλάμε για στοιχεία που αφορούν την καλλιέργεια του φυτού, είτε ακόμα για πληροφορίες που σχετίζονται με την ιστορία του, την εξέλιξή του ή την επίδραση που άσκησε τον ανθρώπινο πολιτισμό, ο καφές συγκεντρώνει ένα πλήθος από ιστορίες που σχετίζονται με διαφορετικές επιστήμες και ασχολίες, όπως η γαστρονομία, η ιστορία, τα οικονομικά, οι κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες, ακόμα και η μουσική, η λογοτεχνία και το σινεμά.
Δεν είναι υπερβολή να σκεφτεί κανείς ότι αυτά ακριβώς τα στοιχεία του καφέ θα ήταν αρκετά για να γεμίσουν ένα ολόκληρο μουσείο. Κάπως έτσι σκέφτηκαν και οι ιδρυτές δύο ξεχωριστών μουσείων αφιερωμένων στον καφέ, στην Βραζιλία και την Αυστρία!
Museu do Café Brasileiro Santos, Σάο Πάολο, Βραζιλία
Ο καφές παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο τόσο την οικονομία, όσο και στην ιστορία της Βραζιλίας. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως η λατινοαμερικάνικη χώρα παραμένει πρώτη παγκοσμίως σε παραγωγή καφέ για περισσότερα από 150 χρόνια, ενώ το καφεόδεντρο συμπεριλαμβάνεται στο εθνικό έμβλημα της χώρας – άλλωστε, πολλές από τις πόλεις της Βραζιλίας ιδρύθηκαν ακολουθώντας την γεωγραφική κατανομή των φυτειών του καφέ. Οι κόκκοι του καφέ είναι αναπόσπαστο και ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της εθνικής ιστορίας της χώρας.
Όλα αυτά τα στοιχεία, και πολλά περισσότερα, εξετάζει το Βραζιλιάνικο Μουσείο Καφέ (Museu do Café Brasileiro) που βρίσκεαι στο Santos της Βραζιλίας. Η ίδια η πόλη του Santos είναι ιδιάιτερα σημαντική για την εξέλιξη του εμπορίου του καφέ, καθώς το λιμάνι της αποτέλεσε για χρόνια το βασικό εξαγωγικό κέντρο των πολύτιμων κόκκων του καφέ, οι οποίοι συχνά ονομαζόντουσαν, απλά, «Santos».
To Μουσείο του Βραζιλιάνικου καφέ στεγάζεται σε σένα όμορφο κτήριο του 1922, το οποίο αποτελούσε το κτήριο του κρατικού μονοπωλίου καφέ. Το κεντρικό δωμάτιο των δημοπρασιών του καφέ, με τα όμορφα βιτρό και τους πολύτιμους πίνακες ζωγραφικής, έχει μείνει σχεδόν απείραχτο, δίνοντας στους επισκέπτες τη δυνατότητα να κάνουν ένα πραγματικό ταξίδι στο χρόνο, ενώ στο ισόγειο στεγάζεται ένα ερευνητικό κέντρο για τον καφέ. Φυσικά, πλήθος επιστημονικών πληροφοριών σε σχέση με τον καφέ περιμένει τους επισκέπτες, που καλύπτουν όλα τα στάδια του καφέ, από την καλλιέργεια και την επεξεργασία μέχρι το σερβίρισμα και την εκχύλισή του, σε διαδραστικά εκθέματα για όλες της ηλικίες. Ακόμα, στις εγκαταστάσεις του μουσείου περιλαμβάνεται σχολή εκπαίδευσης barista, ενώ υπάρχει και άφθονος καφέ για δοκιμή – το καφέ του Μουσείου προσφέρει αμέτρητες γευστικές επιλογές σε καφέ από κάθε γωνιά της Βραζιλίας, αλλά και εξειδικευμένο προσωπικό που θα σας κατατοπίσει στην επιλογή του κατάλληλου χαρμανιού.
Wiener Kaffeemuseum, Βιέννη, Αυστρία
Πιο κοντά στα καθ’ ημάς, ένα μουσείο σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που χαρακτηρίζεται από τα κομψότερα ίσως καφενεία ολόκληρης της ηπείρου: το Wiener Kaffeemuseum στην Βιέννη.
Βρισκόμενο σε μια πόλη όπως η Βιέννη, η οποία χαρακτηρίζεται από πλούσια και ξεχωριστή κουλτούρα καφέ, το Wiener Kaffeemusem δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική και πολιτιστική διάσταση του καφέ. Ψυχή του Μουσείου είναι ο Βιεννέζος Edmund Mayr, ο οποίος πήρε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Μουσείου αναζητώντας τρόπους να στεγάσει την πολύ πλούσια συλλογή του, που αποτελείται από εκατοντάδες σπάνια και ιστορικά κομμάτια που σχετίζονται με τον καφέ, όπως μηχανές καβουρδίσματος, μύλους άλεσης, συσκευές εκχύλισης καφές από διάφορες χώρες και εποχές αλλά και αξιόλογο έντυπο υλικό, όπως διαφημίσεις, διακοσμητικά και άλλα.
Εκτός από την μόνιμη συλλογή, στο Wiener Kaffeemuseum στεγάζονται ενδιαφέρουσες περιοδικές εκθέσεις, ενώ το κτήριο συχνά φιλοξενεί συναυλίες, παρουσιάσεις βιβλίων αλλά και εξειδικευμένα σεμινάρια σχετικά με τον καφέ. Οι τυχεροί επισκέπτες έχουν μερικές φορές την ευκαιρία να απολαύσουν κατατοπιστικές ξεναγήσεις από τον Edmund Mayr αυτοπροσώπως!
Aν ποτέ βρεθείτε στο εξωτικό Σάο Πάολο ή στην μαγευτική Βιέννη, ξεκλέψτε δυο ωρίτσες και περιηγηθείτε σε δύο πρωτότυπα και μοναδικά στο είδος τους μουσεία. Μέχρι τότε, μπορείτε να φέρετε τις γεύσεις του καφέ του Σάο Πάολο και της Αυστρίας πιο κοντά, επιλέγοντας έναν μονοποικιλιακό καφέ από την Βραζιλία, όπως τον Cosmai Buena ή τον Illy Monoarabica Brasil ή ένα χαρμάνι εμπνευσμένο από τα βιεννέζικα καφενεία, από την Julius Meinl! Καλή απόλαυση!