Ένα φυτό - νάνος που μεταμόρφωσε τη βιομηχανία του καφέ.
Αν ρωτήσετε έναν λάτρη του καφέ τι καφέ προτιμά και σας απαντήσει... «Κατούρα!» μη βιαστείτε να... νιώσετε προσβλεβλημένοι. Αν και δεν είναι ιδιαίτερα εύηχο στα ελληνικά, αυτό είναι το όνομα μιας από τις πιο διαδεδομένες και εμπορικές ποικιλίες Arabica σε όλο τον κόσμο!
Ιδιαίτερα κοινή στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, τις οποίες άλλωστε προτιμούν αρκετοί connoisseur του espresso, η Caturra έχει τη δική της, ενδιαφέρουσα ιστορία και φυσικά, μοναδική γεύση και πλούσιο άρωμα. Ας τη γνωρίσουμε καλύτερα!
Σύντομη ιστορία της ποικιλίας Caturra
Η Caturra είναι μια φυσική μετάλλαξη της ποικιλίας Bourbon, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε μια φυτεία στο Mina Gerais της Βραζιλίας, στις αρχές του 20ου αιώνα. Caturra στη γλώσσα Guarani σημαίνει «μικρός» και αυτό ανταποκρίνεται στην αλήθεια, αφού η συγκεκριμένη ποικιλία είναι μια ποικιλία – νάνος, σημαντικά μικρότερη σε μέγεθος από την Bourbon και την Typica.
Το μικρό της μέγεθος κίνησε αμέσως το ενδιαφέρον των αγροτών, γιατί επιτρέπει στα φυτά να τοποθετηθούν πιο κοντά, αυξάνοντας την στρεματική απόδοση, και για αυτό το λόγο η ταξινόμηση και η καλλιέργει της ποικιλίας ξεκίνησε ήδη από την δεκαετία του ’30, από το Αγρονομικό Ινστιτούτο του Σάο Πάολο, ενώ πολύ σύντομα αποδείχθηκε σχετικά πιο ανθεκτική στον μύκητα της «σκουριάς του καφέ», μια από τις μεγαλύτερες απειλές της βιομηχανίας του καφέ. Ακόμα, η ποικιλία προσαρμόζεται ιδιαίτερα εύκολα σε θερμά κλίματα, και το μικρό της μέγεθος κάνει πιο εύκολη τη διαλογή των «κερασιών», ακόμα και με χειρωνακτικές μεθόδους.
Σιγά σιγά, η ποικιλία διαδόθηκε στις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, όπως στην Γουατεμάλα, την Κόστα Ρίκα, τον Παναμά και την Ονδούρα. Αν και στην αρχή άργησε να γίνει δημοφιλής, σήμερα αποτελεί μια από τις πιο διαδομένες ποικιλίες της περιοχής και έναν βασικό πυλώνα της τοπικής βιομηχανίας του καφέ. Λίγο πιο πρόσφατα, η Caturra εισήχθη και στην Κολομβία, μέσω ενός προγραμμάτος που είχε σκοπό την αντικατάσταση των γερασμένων καφεόδεντρων σε πολλές παλαιές φυτείες της χώρας.
Tι γέυση έχει ο καφές Caturra;
Δεν είναι εύκολο να ορίσουμε τη γεύση που έχει η ποικιλία Caturra, καθώς καλλιεργείται σε μια σειρά από χώρες, με διαφορετικά terroirs, διαφορετικά υψόμετρα και διαφορετικές συνθήκες καλλιέργειας. Ακόμα, μιλάμε για μια ποικιλία που αξιοποιείται εμπορικά στο έπακρο, οπότε είναι αναμενόμενο ότι στην αγορά θα συναντήσουμε Caturra σε διαφορετικές ποιότητες.
Σε γενικές γραμμές, τα φυτά Caturra δίνουν κόκκους υψηλής ποιότητας, με καθαρή γεύση, ζωηρή οξύτητα, πολύπλοκη γεύση και δυνατό άρωμα. Ο φρουτώδης χαρακτήρας, αλλά και οι σοκολατένιες νότες είναι συνήθως κυρίαρχα στοιχεία της ποικιλίας. Την ταξινόμηση κάνει πιο δύσκολο το γεγονός ότι η Caturra έχει δώσει με τη σειρά της διαφορετικά υβρίδια, όπως η Catuai και το Catimor, που έχουν διαφορετικά γευστικά προφίλ.
Ακόμα, η ποικιλία έχει εισαχθεί και σε διαφορετικά μέρη, όπως η Αιθιοπία και η Χαβάη, όπου δίνει κόκκους με εντελώς διαφορετικό προφίλ, που απευθύονται κυρίως σε όσους αγαπούν τις διαφορετικές, περιπετειώδεις γεύσεις. Τέλος, όπως και η Bourbon, υπάρχουν φυτά με κίτρινούς και με κόκκινους καρπούς, κάτι που επηρεάζει όπως είναι φυσικό και την γεύση του καφέ που παράγεται.
Τρεις γευστικές προτάσεις καφέ Caturra από την συλλογή του Coffees.gr
Caffe Lab Santo Domingo Barahona: Υψηλής ποιότητας Single Origin Καφές από τον Άγιο Δομίνικο, στην Καραϊβική, από το ιδανικό terroir του Barahona. Χαρακτηρίζεται από νότες κακάου και ξηρών καρπών, διακριτική οξύτητα και μια φυσική γλυκύτητα που τον κάνει ακαταμάχητο.
Caffe Lab Brasile Alta Mogiana Franca: Single Origin καφές από την πολιτεία της Alta Mogiana στην Βραζιλία. Φρουτώδης, με νότες μπισκότου και κακάου και ισορροπημένο σώμα, είναι ένα καφές για κάθε γούστο, που αποδίδει εξαιρετικά σαν espresso αλλά και σαν cappuccino.
Caffe Lab Costa Rica Tournon: Μονοποικιλιακός, 100% Arabica καφές υγρής επεξεργασίας από την Κόστα Ρίκα, από την περιοχή Tournon, κοντά στις ακτές του Ειρηνικού, από φυτείες υψηλού υψομέτρου και ηφαιστειακού εδάφους. Η πιστοποίηση SHB (Strictly Hard Bean) είναι ενδεικτική της ποιότητάς του. Ο χαρακτήρας του είναι ιδιαίτερα φρουτώδης, με νότες μούρων και μήλου, ενώ η φυσική του γλυκύτητα συνδιάζεται ευχάριστα με ζωηρή, παιχνδιάρικη οξύτητα.
Την επόμενη φορά που θα πιείτε ένα espresso από την Ονδούρα ή τη Γουατεμάλα, θυμηθείτε πως οι κόκκοι του έρχονται από ένα φυτάκι – νάνο, που αναμόρφωσε την βιομηχανία του καφέ σε όλη την Κεντρική Αμερική!