Caffe Latte: ο καφές με τα χίλια ονόματα

Εξετάζουμε την ιστορία και την διάδοση του δημοφιλούς καφέ.

Ακόμη κι αν είστει από αυτούς που «ορκίζονται» στον σκέτο καφέ, η αλήθεια είναι ότι θα υπήρξαν φορές που δε θα αντισταθήκατε στην γοητεία ενός λαχταριστού Latte. Ο χορταστικός αυτός καφές, που συνδυάζει espresso και γάλα, είναι ιδανικός όχι μόνο για πρωινό, μα και για κάθε ώρα της ημέρας. Αν και η συνταγή του αποτελεί συνδυασμό γνωστό για αιώνες, η διάδοση του υπήρξε σχετικά πρόσφατα, ενώ σε κάποιες χώρες απέκτησε ως και... πολιτική χροιά! Ας γνωρίσουμε καλύτερα τον Latte, αυτό τον μοναδικό καφέ.

Σύντομη Ιστορία του Latte

O Caffe Latte, δηλαδή ο συνδυασμός του καφέ με γάλα, υπάρχει στην Ευρωπαϊκή γαστρονομία ήδη από τον 17^ο αιώνα, λίγα χρόνια μόνο μετά την διάδοση του καφέ στη Γηραιά Ήπειρο. Ωστόσο, είναι γεγονός πως στην αρχή ο Latte ήταν ένα ρόφημα που παρασκευαζόταν στο σπίτι, συνήθως ως μέρος του πρωινού. Οι αναφορές για καφέ με γάλα σε Ευρωπαϊκά ή Αμερικάνικα εστιατόρια και καφενεία είναι σποραδικές μέχρι τον 20 αιώνα. Αρκετοί μάλιστα ιστορικοί υποστηρίζουν ότι ναι μεν ο καφές με γάλα συνηθιζόταν στην Ευρώπη για αιώνες, όμως η εμπορική του τυποποίηση έχει τις ρίζες της περισσότερο στην Αμερική, παρά στην Ευρώπη.  Φυσικά, από τα μέσα του 20^ου αιώνα και μετά, ο Latte παρασκευάζεται με espresso, και ανήκει πλέον στην μεγάλη οικογένεια των ροφημάτων espresso.

Ο Latte συγχέεται αρκετές φορές με τον Cappuccino, αλλά και με την Αυστραλιανή παραλλαγή του Flat White, ο οποίος στην Αμερική άλλωστε ονομάζεται και «wet cappuccino» σε αντίθεση με τον παραδοσιακό, «dry» cappuccino. Οι διαφορές ανάμεσα στα ροφήματα έγκεινται στο αν χρησιμοποιείται αφρόγαλα ή απλά ζεσταμένο γάλα, αλλά και στις αναλογίες καφέ και γάλακτος. Φυσικά, παρά τα πολλά του ονόματα και τις μικροδιαφορές στις παρασκευές, ο Latte είναι πάντα απολαυστικός, ειδικά αν έχει ετοιμαστεί με ένα καλό blend, που αναμειγνύεται καλά με το γάλα.

Τα πολλά ονόματα του Caffe Latte

Ο Caffe Latte είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές ρόφημα, τόσο εντός της Ιταλίας όσο και σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και την Βόρεια Αμερική. Φυσικά, κάθε χώρα τον έχει ελαφρά προσαρμόσει στη δική της κουλτούρα καφέ και στις δικές της συνήθειες, ενώ και το όνομα του καφέ αλλάζει επίσης από χώρα σε χώρα. Ενδεικτικά, το ίδιο ρόφημα παίρνει τα παρακάτω ονόματα, ανάλογα με την χώρα στην οποία σερβίρεται.

• Ιταλία: Caffe Latte
• Αγγλόφωνες Χώρες: Latte
• Ισπανία: Café Con Leche ή Café amb llet (καταλανικά)
• Πορτογαλία: Galao
• Bόρεια Ευρώπη & Σκανδιναβία: Café au lait
• Γερμανία: Milchkaffee

Φυσικά, αξίζει να σημειωθεί ότι τίποτα σχεδόν από τα παραπάνω δεν αποτελεί απαράβατο κανόνα και πως η πραγματικότητα είναι ρευστή και μερικές φορές διαφορετική. Στην Ιταλία, είναι απαραίτητο να παραγγείλουμε «Caffe Latte» και όχι σκέτο «Latte», αφού αυτή η λέξη αντιστοιχεί στο σκέτο γάλα. Σχεδόν σε όλες τις υπόλοιπες, μη ιταλόφωνες χώρες, η λέξη Latte αντιστοιχεί στον καφέ, και ιδιαίτερο στο συνδυασμό espresso με γάλα, αν και αρκετές χώρες όπως οι χώρες της Ιβηρικής, έχουν τα δικά τους ονόματα, τα οποία μάλιστα βρίσκονται σε καθημερινή χρήση.   Η γαλλική ονομασία «Café au lait» μπορεί να σημαίνει τον γνωστό μας Latte στις Σκανδιναβικές χώρες, όμως στην Γαλλία, αν παραγγείλουμε «Café au lait» πιθανότατα θα μας σερβίρουν καφέ φίλτρου με γάλα, αφού το γνωστό Ιταλικό ρόφημα έχει επικρατήσει να ονομάζεται Latte. Το ίδιο συμβαίνει και στην Γερμανία, όπου η ονομασία Milchkaffee, εξαιρετικά δημοφιλής στο παρελθόν, πέφτει σιγά σιγά στην αφάνεια και θεωρείται πλέον ξεπερασμένη.  Όσο για τη χώρα μας, η ονομασία είναι απλά Latte – με τη διαφορά ότι δεν αντιλαμβάνονται όλοι οι baristi τη διαδικασία με τον ίδιο τρόπο, με αποτέλεσμα το ρόφημα να διαφέρει αρκετά από καφέ σε καφέ.

Ο Latte σαν πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης

Σε ορισμένες χώρες, και ιδιαίτερα στην Βόρεια Αμερική, ο Latte έχει γίνει πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Λόγω της αυξημένης του δημοφιλίας, του παραγκωνισμού πιο «παραδοσιακών καφέδων» αλλά και πολλές φορές της αυξημένης του τιμής, ο Latte έχει γίνει στα μάτια αρκετών συντηρητικών συνώνυμος της ελιτίστικης συμπεριφοράς. Οι «latte drinkers» περιγράφονται πολλές από αρκετούς Ρεπουμπλικάνους ως διαννοούμενοι ξεκομμένοι από τα πραγματικά προβλήματα, ως σπάταλοι νέοι, ως φορείς καινών δαιμονίων που απειλούν τον παραδοσιακό «αμερικάνικο» ή και «καναδέζικο» τρόπο ζωής. Στην πραγματικότητα, μελέτες δείχνουν ότι η δημοφιλία του latte δεν έχει να κάνει με πολιτικές πεποιθήσεις, αφού είναι δημοφιλής στο ίδιο ποσοστό δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων ψηφοφόρων, όμως αυτό το φαινόμενο είναι ενδεικτικό του cultural impact που μπορεί να έχει ένα ρόφημα.

Ένας καφές, πολλές παρασκευές, ακόμα περισσότερα ονόματα – μια απόλαυση, που συνδυάζει τον δυνατό espresso με το λαχταριστό γάλα!