Cafe Sospesso: ο καφές της αλληλεγγύης

Ένας καφές φτιαγμένος από αλληλεγύη

Μια έξοδος για ένα καφέ, με φίλους ή ακόμα και κατά μόνας, είναι ίσως η πιο απλή διέξοδος από τη στεναχώρια και το άγχος. Τι γίνεται όμως όταν κάποιος, λόγω οικονομικών δυσκολιών, στερείται αυτή τη δυνατότητα;

Τότε, είναι η ώρα να δείξει ο καφές το ανθρώπινό του πρόσωπο, της αλληλεγγύης, της προσφοράς και της έννοιας για τον διπλανό. Είναι η στιγμή να θυμηθούμε πώς ο καφές ενώνει τους ανθρώπους, σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι η ώρα του «καφέ που περιμένει»!

Τι είναι ο «καφές που περιμένει»;

Κατά την περίοδο της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, παρουσιάστηκε το φαινόμενο αρκετοί άνθρωποι να μην έχουν να διαθέσουν χρήματα ούτε για βασικές ανάγκες. Μέσα στις πρώτες περικοπές που κάνει όποιος έχει ζήτημα επιβίωσης, είναι φυσικά και η διασκέδαση του – μέσα στην οποία περιλαμβάνεται κα ο καφές.

Όμως, ο καφές είναι πολλά παραπάνω από ένα απλό ρόφημα. Είναι ένα στοιχείο κοινωνικότητας, μια σημαντική πτυχή της καθημερινότητας, δείγμα συντροφικότητας και ανθρώπινων σχέσεων. Έτσι, δημιουργήθηκε μια πρωτοβουλία που σαν σκοπό έχει να μη στερείται κανείς το απλό, καθημερινό καφεδάκι του.

Ο «καφές που περιμένει» είναι ένας προπληρωμένος καφές, που μπορεί να απολαύσει κάποιος ο οποίος στερείται αυτή τη δυνατότητα. Σαν θαμώνες μιας καφετέριας, μπορούμε να προπληρώσουμε έναν καφέ, ώστε κάποιος συμπολίτης μας σε ανάγκη να τον απολαύσει, χωρίς να πληρώσει κάποιο αντίτιμο. Ουσιαστικά, μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, κερνάμε έναν καφέ έναν άγνωστό μας άνθρωπο, ο οποίος όμως χρειάζεται πραγματικά το κέρασμά μας.

Πώς ξεκίνησε ο «καφές που περιμένει»;

Η πρωτοβουλία του «καφέ που περιμένει» ξεκίνησε από μια πόλη με εξαιρετικά πλούσια κουλτούρα καφέ, την Νάπολη, και μάλιστα στα espresso bars των εργατικών συνοικιών της νοτιοιταλικής πόλης. Εξάλλου, το πρώτο όνομα του «καφέ που περιμένει» είναι «Caffe sospeso», μια φράση που σημαίνει ακριβώς το ίδιο στα ιταλικά.

Σχετικά με την προέλευση της όμορφης αυτής συνήθειας, ακούγονται διάφορες ιστορίες. Αρκετοί αναφέρουν ότι πριν περίπου 100 χρόνια, ξεκίνησε αυθόρμητα το έθιμο κάποιοι πελάτες να προπληρώνουν τους καφέδες των άνεργων θαμώνων την περίοδο των Χριστουγέννων, ενώ η παράδοση σιγά σιγά εγκαταλείφθηκε μετά τον πόλεμο, λόγω της οικονομικής άνθησης. Παροδικά, ωστόσο, το «έθιμο» συνέχισε να διατηρείται : πολλοί οπαδοί της τοπικής ομάδας στη Νάπολη συνήθιζαν για χρόνια να αγοράζουν «caffe sospeso» μετά από κάθε νίκη της θρυλικής ομάδας.

Πώς διαδόθηκε ο «καφές που περιμένει»;

Η σύγχρονη εκδοχή του Caffe Sospeso ξεκίνησε και πάλι από την εργατική Νάπολη, λόγω των συνθηκών που δημιούργησε η παγκόσμια ύφεση που ξεκίνησε το 2008. Λόγω της οικονομικής κρίσης, που εξαπλώθηκε παγκόσμια και χτύπησε φυσικά και τον Ιταλικό Νότο, αρκετοί άνθρωποι έφτασαν στο σημείο να στερούνται ακόμα και τον καφέ τους – κάτι αδιανόητο για μια πόλη με τόσο έντονη κουλτούρα του καφέ όπως είναι η Νάπολη. Σε αυτό το πλαίσιο, κάποιοι θυμήθηκαν τον Caffee Sospeso κι άρχισαν να κερνούν όχι τους φίλους τους, αλλά άγνωστους τους ανθρώπους, κι έτσι ξαναγεννήθηκε ο «καφές που περιμένει».

Από την Νάπολη, η πρωτοβουλία διαδόθηκε γρήγορα σε όλο τον κόσμο, από την Αυστραλία και τη Ρωσία, ως την Βουλγαρία και την Ελλάδα. Αυτή στη στιγμή, δίκτυα καφενείων και καφετεριών σε πάνω από 17 χώρες και 112 πόλεις συνεχίζουν να βασίζονται στην αλληλεγγύη των πελατών τους για να προσφέρουν «καφέδες που περιμένουν».

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;

Στη χώρα μας, το περιοδικό δρόμου «Σχεδία», που εξασφαλίζει αξιοπρεπές εισόδημα για τους άστεγους πωλητές του, έχει φέρει την πρωτοβουλία «ένας καφές σε περιμένει» εδώ και επτά χρόνια. Τα καφέ που υποστηρίζουν τη σχετική κίνηση φέρουν σχετικό αυτοκόλλητο και έχουν ξεπεράσει τα 80 στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Φυσικά, εξυπακούεται πως οι καφέδες δεν προορίζονται αποκλειστικά για τους πωλητές της «Σχεδίας», αλλά για κάθε άνθρωπο που τους έχει πραγματικά ανάγκη. Στο Δίκτυο Καταστημάτων συμμετέχουν κατά κύριο λόγο μικρές, τοπικές επιχειρήσεις, ώστε παράλληλα να τονώνονται κατά αυτό τον τρόπο και αρκετές μικρές επιχειρήσεις.

Οι «καφέδες που περιμένουν» συνήθως προσφέρονται με έκπτωση έναντι τις κανονικής τους τιμής, ενώ ένα πινακάκι ενημερώνει τους ενδιαφερόμενους για το πόσοι «καφέδες σε αναμονή» είναι διαθέσιμοι εκείνη τη στιγμή. Τα καταστήματα που συμμετέχουν στο Δίκτυο αναγράφονται αναλυτικά, εδώ.

Συνηθίζουμε να λέμε πως αυτό που έχει σημασία είναι ο «καφές που μας αξίζει». Ε λοιπόν, αν υπάρχει ένας καφές που αξίζει πραγματικά, αυτός είναι «ο καφές που περιμένει»!