Όταν συναντιούνται δυο διαφορετικές κουλτούρες του καφέ : η γέννηση του καφέ Αμερικάνο

Μια από τις πολλές παραλλαγές του εσπρέσο, ο Αμερικάνο, συνηθίζεται αρκετά εδώ και αρκετά χρόνια και στην Ελλάδα. Η γέννηση του Αμερικάνο κρύβει πίσω της μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, που έχει γίνει πλέον θρύλος.

Ο καφές φανερώνει πολλά πράγματα για την καθημερινότητα κάθε τόπου : από την μέθοδο εκχύλισης μέχρι τις ώρες της ημέρας που οι ντόπιοι συνηθίζουν να τον απολαμβάνουν, ο καφές μπορεί να μας αποκαλύψει σημαντικά μυστικά για μια χώρα ή για μια πόλη. Ένας πολύ γνωστός καφές, ο Americano, λέγεται ότι γεννήθηκε εξαιτίας μιας τέτοιας διαφοράς ανάμεσα σε δυο κουλτούρες καφέ, στην Αμερικάνικη και στην Ιταλική.

Ο Αμερικάνο δεν είναι τίποτε άλλο από έναν εσπρέσο, αραιωμένο με ζεστό νερό, συνήθως σε αναλογία 1 : 1 ή 1 : 2. Το αποτέλεσμα θυμίζει συνήθως κάτι μεταξύ εσπρέσο και καφέ φίλτρου, καθώς λόγω της αραίωσης, η «πυκνή» γεύση του εσπρέσο γίνεται πιο αδύναμη, ενώ εξαφανίζεται και η χαρακτηριστική του κρέμα. Από την άλλη πλευρά, λόγω της εκχύλισής του, παραμένει δυνατότερος και πιο έντονος από τον συνηθισμένο καφέ φίλτρου, διατηρώντας κάποια από τα αρώματα του εσπρέσο.

Η παλαιότερη αναφορά σε «Caffe Americano» εντοπίζεται σε ένα μυθιστόρημα του Άγγλου συγγραφέα Σόμερσετ Μομ, η πλοκή του οποίου διαδραματίζεται στην Νάπολη του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Καθώς ο Μομ δεν αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες για τον Αμερικάνο, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι μιλά για το ίδιο ρόφημα, αλλά η ιστορία γέννησης του Αμερικάνο, το κάνει εξαιρετικά πιθανό.

Σύμφωνα με τον αστικό μύθο, οι Αμερικανοί στρατιώτες που βρέθηκαν στην Ιταλία στα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εκτός από τις υπόλοιπες δυσκολίες, είχαν να αντιμετωπίσουν και μία ακόμα : δεν μπορούσαν να συνηθίσουν με τίποτα την γεύση του εσπρέσο. Ο καφές τους φαινόταν υπερβολικά έντονος, πικρός, και πάρα πολύ μικρός. Οι Αμερικανοί ήταν συνηθισμένοι σε μεγάλες, χορταστικές κούπες καφέ φίλτρου, σημαντικά πιο ελαφριού σε άρωμα και γεύση, σε αντίθεση με τους Ιταλούς, που συνήθιζαν από τότε να απολαμβάνουν τον καφέ τους σε μορφή εσπρέσο : σε μικρές, έντονες δόσεις, που τις απολάμβαναν γρήγορα, όρθιοι στον πάγκο του μπαρ, πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Όταν ενώθηκαν δύο τόσο αντιδιαμετρικά αντίθετες κουλτούρες του καφέ, λέει ο μύθος, ένα καινούριο ρόφημα γεννήθηκε, ο Αμερικάνο.

Έτσι, η συνήθεια των Αμερικανών Στρατιωτών του Μεγάλου Πολέμου να αραιώνουν με ζεστό νερό τον εσπρέσο, προσπαθώντας να φέρουν την καθημερινότητα της πατρίδας που νοσταλγούσαν λίγο πιο κοντά, φαίνεται πως δημιούργησε μια ακόμα παραλλαγή του εσπρέσο. Με τα χρόνια, εμφανίστηκαν και οι παραλλαγές του Americano : αν προσθέσουμε ζεστό νερό στον εσπρέσο, τότε φτιάχνουμε έναν αμερικάνο, αν όμως προσθέσουμε έναν εσπρέσο σε μια κούπα ζεστό νερό, τότε το ρόφημά μάς λέγεται Long Black και η διαφορά του έγκειται στο γεγονός ότι η κρέμα του εσπρέσο δεν διαλύεται εντελώς, και το τελικό ρόφημα θυμίζει τη γεύση του εσπρέσο λίγο περισσότερο. Φυσικά, η αναλογία 1 : 1 που αναφέραμε παράγει τον τυπικό Αμερικάνο (η άλλιώς, Ιταλιάνο, για τους Αμερικανούς), ενώ η περαιτέρω αραίωση του εσπρέσο είναι επίσης συνηθισμένη. Άλλες παραλλαγές περιλαμβάνουν τον παγωμένο αμερικάνο, ενώ για τους τολμηρούς υπάρχει και ο Red Eye ή αλλιώς Shot in The Dark, στον οποίο ο εσπρέσο δεν αραιώνεται με νερό, αλλά με… καφέ φίλτρου !  

Αν απολαμβάνουμε τη γεύση του εσπρέσο, αλλά επιθυμούμε ο καφές να κρατά περισσότερη ώρα, ο αμερικάνο αποτελεί μια πολύ καλή λύση – προσοχή όμως στην καφεΐνη : ο αμερικάνο μπορεί να είναι ελαφρύτερος γευστικά, αλλά δεν είναι πιο ελαφρύς από τον εσπρέσο, αφού περιλαμβάνει ακριβώς την ίδια ποσότητα καφεΐνης. Την επόμενη φορά που θα ετοιμάσετε έναν εσπρέσο, δοκιμάστε και αυτήν την παραλλαγή, που κρατά από τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου !