Οκτώ γνωστοί μύθοι για τον καφέ

Ο καφές αποτελεί μια αγαπημένη συνήθεια για τους περισσότερους από μας. Πόσο ακριβείς όμως είναι οι πληροφορίες που γνωρίζουμε για το αγαπημένο μας ρόφημα;

Είναι δύσκολο να φανταστούμε την καθημερινότητά μας χωρίς καφέ, αφού για τους περισσότερους από εμάς ο καφές είναι συνδεδεμένος με το πρωινό ξύπνημα, την απογευματινή χαλάρωση, τη συνάντηση με τους φίλους μας ή το κλείσιμο ενός όμορφου δείπνου. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες που διακινούνται για τον καφέ και απέχουν πολύ από το να χαρακτηριστούν ακριβείς. Σε μια προσπάθεια να γνωρίσουμε σε βάθος την αγαπημένη μας συνήθεια, συγκεντρώσαμε οκτώ δημοφιλείς μύθους που κυκλοφορούν ευρύτατα για τον καφέ : είναι ο εσπρέσο τελικά ο δυνατότερος καφές ; Μπορούμε να κόψουμε τον καφέ όποτε θέλουμε και είναι σωστό να κρατάμε τον καφέ μας στο ψυγείο ; 

Mύθος 1ος : Ο ελληνικός, ο εσπρέσο και ο καφές φίλτρου παράγονται από διαφορετικούς καφέδες

Οποιοδήποτε καφέ και αν απολαμβάνουμε, πρέπει να γνωρίζουμε ότι η πρώτη ύλη είναι σε κάθε περίπτωση ίδια : οι καβουρδισμένοι κόκκοι του καφέ. Αυτό που διαφοροποιείται, ανάλογα με το είδος της εκχύλισης, είναι ο βαθμός άλεσης του καφέ. Σίγουρα, υπάρχουν χαρμάνια που αναδεικνύονται καλύτερα με την παρασκευή ενός εσπρέσο ή από την άλλη πλευρά, χαρμάνια που δίνουν καλύτερο αποτέλεσμα με εκχύλιση φίλτρου, αλλά σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για τους ίδιους κόκκους του ίδιου φυτού. Ακόμα και ο στιγμιαίος καφές προέρχεται από καβουρδισμένους κόκκους καφέ, που έχουν όμως υποστεί κατάλληλη επεξεργασία.

Ο συγκεκριμένος μύθος έχει μια βάση, καθώς οι καφέδες Arabica όντως εμφανίζουν πιο ευγενή, ντελικάτα αρώματα και γεύσεις, σε αντίθεση με τους πιο γήινους και έντονους Robusta. Σε γενικές γραμμές, οι ποικιλίες Arabica είναι ακριβότερες από τις Robusta, ενώ τα ποιοτικότερα χαρμάνια αποτελούνται συνήθως από 100% Αrabica κόκκους. Από την άλλη πλευρά, στην ποιότητα του καφέ παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, όπως οι συνθήκες καλλιέργειας, το υπέδαφος, η επεξεργασία, το καβούρδισμά του κλπ. Ένας ποιοτικός Robusta κόκκος καφέ θα είναι πάντα καλύτερος από έναν μέτριο Arabica. Ακόμα σημαντικότερο, η παρουσία Robusta χαρίζει στον καφέ δύναμη, έντονο σώμα και παχιά κρέμα, κάτι που καθιστά τον Robusta απαραίτητο για χαρμάνια που προορίζονται για εσπρέσο. Αν ακόμα έχετε αμφιβολίες, δοκιμάστε ένα χαρμάνι με υψηλή περιεκτικότητα σε Robusta, όπως τον Gran Espresso της Lavazza, η ακόμα και χαρμάνια που αποτελούνται από 100% κόκκους Robusta, όπως τον Gusto Forte της Lavazza ή τον Qualita Rossa της Amigos !

Ο δημοφιλής αυτός μύθος γεννήθηκε καθώς πολλοί μπερδεύουν την γεύση του καφέ με την περιεκτικότητα του σε καφεΐνη. Τα σκούρα χαρμάνια (αυτά δηλαδή στα οποία οι κόκκοι του καφέ έχουν καβουρδιστεί περισσότερο σε σχέση με τα υπόλοιπα) έχουν όντως πικρότερη γεύση και φαίνονται πιο έντονα στο στόμα, όμως η διαφορά της περιεκτικότητας σε καφεΐνη είναι αμελητέα ανάμεσα στους διαφορετικούς βαθμούς καβουρδίσματος – μάλιστα, η καφεΐνη μειώνεται ελάχιστα όσο περισσότερο καβουρδίζονται οι κόκκοι. 

Mύθος 4ος : Ο καφές διατηρείται καλύτερα στο ψυγείο

Αν και εξαιρετικά διαδεδομένος, ο συγκεκριμένος μύθος δεν ισχύει. Ο καφές διατηρείται καλύτερα σε ξηρό και δροσερό μέρος, μακριά από οσμές, και πάντα στην κατάλληλη συσκευασία. Όπως είναι φυσικό, οι κόκκοι του καφέ έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από τον αλεσμένο καφέ, ενώ σε περίπτωση που έχουμε ανοίξει την συσκευασία, αναζητούμε απλώς ένα στέρεο και αεροστεγές δοχείο ή επιλέγουμε ένα δοχείο ειδικά σχεδιασμένο για αποθήκευση καφέ. Η αποθήκευση του καφέ στο ψυγείο όχι μόνο δεν προσφέρει φρεσκάδα και προστασία, αλλά ενδεχομένως καθιστά τον καφέ ευάλωτο στην υγρασία και τις οσμές των φαγητών.

Ή για την ακρίβεια, η καφεΐνη είναι εθιστική. Υπάρχει ένας πολύ μικρός κόκκος αλήθειας σε αυτό τον μύθο, καθώς η καφεΐνη είναι μια ουσία που επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κάτι που την καθιστά ελάχιστα εθιστική. Από την άλλη πλευρά, δεν έχουν καταγραφεί ποτέ συμπτώματα στέρησης από την καφεΐνη, ενώ ο χρόνος που χρειάζεται κάποιος για να κόψει τον καφέ, υπολογίζεται σε μιάμιση μέρα, χωρίς ιδιαίτερες ενοχλήσεις.

Ο καφές δεν πρέπει να καταναλώνεται από παιδιά, αλλά όχι για αυτόν τον λόγο. Τα παιδιά πρέπει να μένουν μακριά από τον καφέ αφενός γιατί το νευρικό τους σύστημα είναι πιο ευαίσθητο (και άρα επηρεάζεται περισσότερο από την καφεΐνη) και αφετέρου γιατί δεν έχουν την δυνατότητα να μεταβολίσουν την καφεΐνη τόσο αποτελεσματικά όσο ένας ενήλικας. Δεν υπάρχουν όμως μελέτες που να αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση καφέ σχετίζεται κατά οποιανδήποτε τρόπο με την ανάπτυξη ενός παιδιού.

Mύθος 7ος : Ο Εσπρέσο είναι ο πιο «δυνατός» καφές

Ίσως αυτός ο μύθος να μην είναι ακριβώς μύθος – εξαρτάται από το πως ορίζει ο καθένας τον «δυνατό» καφέ. Ο εσπρέσο περιέχει λιγότερο νερό, και η γεύση του είναι πιο συμπυκνωμένη, οπότε είναι γευστικά δυνατότερος από καφέδες που έχουν προκύψει με άλλες μεθόδους εκχύλισης. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο εσπρέσο έχει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε καφεΐνη : ο καφές φίλτρου μπορεί να έχει ως και δύο φορές περισσότερη καφεΐνη από έναν εσπρέσο.  Η περιεκτικότητα σε καφεΐνη εξαρτάται εξάλλου και από την ποικιλία του καφέ, εκτός από την μέθοδο εκχύλισης που χρησιμοποιείται.

Αυτός ο ισχυρισμός, αν και ακούγεται συχνά, δεν έχει κάποια ιατρική βάση. Αν ένας ανθρώπινος οργανισμός δεν έχει ευαισθησία στον καφέ ή στο γάλα, δεν πρόκειται να εμφανίσει ευαισθησία στον συνδυασμό τους, ούτε το γάλα κάνει τα συστατικά του καφέ εντονότερα, όπως συχνά ισχυρίζονται όσοι διαδίδουν αυτόν τον μύθο. Το γάλα ωστόσο αυξάνει τις (σχεδόν μηδενικές) θερμίδες του καφέ και πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο, ειδικά αν προσέχουμε την διατροφή μας.

Πέρα φυσικά από τους μύθους, υπάρχουν και πολλές αλήθειες για τον καφέ. Ο καφές είναι το δεύτερο δημοφιλέστερο, μετά το νερό, ρόφημα σε όλο τον κόσμο, είναι νόστιμος, απολαυστικός και έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας ! Την επόμενη φορά που θα απολαύσουμε τον αγαπημένο μας εσπρέσο, καπουτσίνο ή καφέ φίλτρου, ας έχουμε στο μυαλό μας την αλήθεια για το ρόφημα που αγαπάμε, και όχι τους μύθους που το τριγυρνούν.